Polub nas na Facebooku
Czytasz: Kacheksja – objawy i leczenie zespołu wyniszczenia organizmu
menu
Polub nas na Facebooku

Kacheksja – objawy i leczenie zespołu wyniszczenia organizmu

choroba

Fot.: Focus Pocus LTD / stock.adobe.com

Kacheksja oznacza wyniszczenie organizmu, do którego prowadzi zespół procesów zachodzących np. na skutek choroby nowotworowej. Stan ten jest określany jako postępujący i związany jest zawsze z przewlekłym schorzeniem. Jego leczenie ma na celu poprawienie ogólnego stanu organizmu, nawet jeżeli choroba jest w zaawansowanym stadium.

Termin kacheksja wywodzi się z łaciny (cachexia) lub greki (kacheksia) i oznacza zły stan ciała. W medycynie jest używany w celu określenia postępującej degradacji organizmu, która wywołana jest chorobą. Najczęstszymi objawami kacheksji są m.in. utrata masy ciała i symptomy związane z przewlekłym niedożywieniem.

Zobacz film: Kacheksja: objawy i leczenie. Źródło: 36,6

Jakie objawy daje kacheksja?

Kacheksja oznacza wyniszczenie organizmu, które może objawiać się na wiele sposobów w zależności od podłoża prowadzącej do uszkodzeń choroby. Wśród najczęstszych objawów kacheksji, poza znacznym spadkiem masy ciała czy nudnościami, należy wymienić:

  • zanik mięśni, a w niektórych przypadkach również narządów wewnętrznych,
  • lipolizę,
  • jadłowstręt,
  • znaczne osłabienie,
  • zaburzenia czucia,
  • hipermetabolizm (poważny stan, który stanowi zagrożenie życia w przebiegu chorób tarczycy).

Kacheksję zawsze powoduje przewlekła choroba, dlatego jest to stan charakterystyczny dla raka lub AIDS.

Kacheksja – przyczyny

Przyczyn kacheksji najczęściej upatruje się w chorobach nowotworowych, w przebiegu których dochodzi do ciężkiego niedożywienia, co wiąże się z redukcją tkanki tłuszczowej oraz rozpadem mięśni i postępującym upośledzeniem łaknienia. Dotyka znacznie częściej ludzi starszych i dzieci na skutek m.in.: niewydolności nerek, serca czy przewlekłej choroby płuc.

W procesie wyniszczenia organizmu główną rolę odgrywają nadmiernie produkowane cytokiny (białka) – dochodzi do pobudzenia układu neurohormonalnego i wzrostu stężenia kortyzolu (tzw. hormon stresu), reniny, angiotesyny i aldosteronu. Spada natomiast produkcja insuliny. Badania krwi pokazują, w związku z zachodzącymi zmianami o charakterze patologicznym, podwyższone OB oraz stężenie białka C-reaktywowanego.

Kacheksja nowotworowa i sercowa

Kacheksja jest również często określana jako zespół wyniszczenia nowotworowego, ponieważ osoby, u których wykryto złośliwe zmiany, bardzo często tracą na wadze z powodu braku apetytu i zaburzeń łaknienia. Wyniszczenie objawia się ogólnym i przewlekłym zmęczeniem i osłabieniem, które uniemożliwia wykonywanie podstawowych czynności, takich jak jedzenie, ubieranie się czy chodzenie do toalety. Zaburzona zostaje odporność, nasilają się trudności w poruszaniu się, a zła kondycja organizmu coraz bardziej się pogłębia. Objawy fizyczne zaczynają oddziaływać na psychikę, stąd dla osób z chorobami nowotworowymi charakterystyczne są stany depresyjne i izolowanie się od otoczenia.

Kacheksja nowotworowa występuje najczęściej u osób ze zdiagnozowanym rakiem trzustki i żołądka (około 80% przypadków). Dotyka również ponad połowę cierpiących z powodu raka okrężnicy, gruczołu krokowego i płuca. Wyróżnia się jej trzy rodzaje:

  • prekacheksja – oznacza utratę masy ciała poniżej 5%,
  • kacheksja – ubytek masy ciała powyżej 5% w czasie ostatniego półrocza,
  • kacheksja nowotworowa nieodwracalna – oznacza skrócenie przewidzianego czasu przeżycia do mniej niż 3 miesięcy.

Rozpoznanie kacheksji sercowej znacznie pogarsza skuteczność leczenia w przypadku przewlekłej niewydolności serca. Przy schorzeniach związanych z nieprawidłowym funkcjonowaniem układu krążenia, poza niekontrolowanym spadkiem masy, może dojść do m.in.: postępujących duszności, tachykardii, dolegliwości dyspeptycznych oraz przewlekłego i nasilającego się zmęczenia.

Kacheksja – leczenie

Nie opracowano jeszcze skutecznych metod przeciwdziałania wyniszczeniu organizmu przez raka. Jedynym sposobem leczenia kacheksji jest pozbycie się samego nowotworu, co jednak w wielu przypadkach jest niemożliwe. Dlatego też efekt, jeżeli chodzi o zmniejszenie samych zniszczeń w organizmie, zależy od szybkiego i prawidłowego rozpoznania objawów. Przede wszystkim wymagane jest zapobieganie niedożywieniu, co oznacza stałą kontrolą stanu odżywiania poprzez dobór odpowiednich rodzajów i prawidłowej ilości pokarmu przyjmowanego doustnie – zaleca się, aby taki tryb odżywiania utrzymać jak najdłużej. Ważnym elementem jest również wspomaganie diety specjalnymi odżywkami w formie płynów, które zawierają wszystkie niezbędne dla organizmu składniki.

Jeżeli chodzi o leczenie farmakologiczne, to stosuje się głównie leki wspomagające apetyt i spowalniające postęp choroby. Równie ważne jest postępowanie niefarmakologiczne, które obejmuje niewielką aktywność fizyczną, ponieważ ruch znacznie wzmaga apetyt, a także wsparcie najbliższych. W przypadku zaawansowanych chorób często jedyną opcją jest odżywianie pozajelitowe – dożylne.

Terapia w przypadku kacheksji, niezależnie od tego, jaka chorobą ją powoduje, ma na celu ogólną poprawę stanu organizmu i kondycji, nawet jeżeli rokowania na całkowite wyleczenie są bardzo słabe. Obejmuje zazwyczaj kompleksowe działania związane z odpowiednim postępowaniem farmakologicznym, dietą i rehabilitacją. W niektórych przypadkach musi zostać włączone leczenie chirurgiczne, np. kiedy rozrost komórek nowotworowych prowadzi do niedrożności.

Zobacz film: Gen BRCA a nowotwory. Źródło: 36,6


Czy artykuł okazał się pomocny?
Tak Nie
19
2
Polecamy
Chroniczne zmęczenie.
Przyczyny, objawy i metody na ciągłe zmęczenie
Chroniczne zmęczenie. Przyczyny, objawy i metody na ciągłe zmęczenie Dzień Dobry TVN
Jak rozpoznać i leczyć zespół przewlekłego zmęczenia?
Jak rozpoznać i leczyć zespół przewlekłego zmęczenia? Dzień Dobry TVN
Czym jest zespół paranowotworowy?
Objawy, przebieg schorzenia, możliwości leczenia
Czym jest zespół paranowotworowy? Objawy, przebieg schorzenia, możliwości leczenia TVN zdrowie
Co to jest kwashiorkor?
Jak rozpoznać jego objawy?
Przyczyny i metody leczenia schorzenia
Co to jest kwashiorkor? Jak rozpoznać jego objawy? Przyczyny i metody leczenia schorzenia TVN zdrowie
Komentarze (0)
Nie przegap
Dietetyczka radzi: Dieta ketogeniczna - plan, efekty, przepisy i skutki uboczne
Dietetyczka radzi: Dieta ketogeniczna - plan, efekty, przepisy i skutki uboczne
Dieta niskowęglowodanowa, czyli skuteczna redukcja tkanki tłuszczowej. Na czym polega dieta niskowęglowodanowa – zasady i efekty jej stosowania. Przykładowy dzienny jadłospis
Dieta niskowęglowodanowa, czyli skuteczna redukcja tkanki tłuszczowej. Na czym polega dieta niskowęglowodanowa – zasady i efekty jej stosowania. Przykładowy dzienny jadłospis
Co oznacza i do czego prowadzi zanik kory mózgowej? Przyczyny i objawy schorzenia
Co oznacza i do czego prowadzi zanik kory mózgowej? Przyczyny i objawy schorzenia
Kiedy i co można jeść po gastroskopii? Zalecenia po badaniu
Kiedy i co można jeść po gastroskopii? Zalecenia po badaniu
Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
Dieta paleo - przykładowy jadłospis, przepisy, zasady i efekty
Dieta paleo - przykładowy jadłospis, przepisy, zasady i efekty