Polub nas na Facebooku
Czytasz: Jakie są przyczyny otyłości u dzieci i dorosłych?
menu
Polub nas na Facebooku

Jakie są przyczyny otyłości u dzieci i dorosłych?

bjones27/getty images

Przyczyny otyłości u dzieci i dorosłych oraz mechanizmy jej powstawania nie zostały do końca poznane. Uważa się, że za nadmierny przyrost tkanki tłuszczowej odpowiada kilka czynników. Zalicza się do nich nieodpowiedni styl życia i predyspozycje genetyczne. Przyczyny otyłości to także niektóre choroby i zaburzenia endokrynologiczne.

Otyłość to nadmierne nagromadzenie się tkanki tłuszczowej – u kobiet więcej niż 25% masy ciała, a u mężczyzn ponad 20%. Stwierdza się ją także wtedy, kiedy BMI (body mass index) przekracza 30. Za główne przyczyny otyłości u dzieci i dorosłych uznaje się nieprawidłowe nawyki żywieniowe i brak aktywności fizycznej. Wiadomo także, że za jej rozwój odpowiadają geny, niektóre leki oraz choroby. Otyłość stanowi poważny problem społeczny. Ilość chorych osób wzrasta z roku na rok. Nadmierna masa ciała przyczynia się do wielu chorób i zaburzeń funkcjonowania organizmu. Wyróżnia się dwa typy otyłości: brzuszną (trzewną) i pośladkowo-udową (gynoidalną).

Przyczyny otyłości u dorosłych

Za główne przyczyny otyłości brzusznej lub gynoidalnej u osób dorosłych uważa się nieprawidłowe nawyki żywieniowe – dostarczanie pokarmu o wartości energetycznej większej niż zapotrzebowanie organizmu. Znaczenie ma także rodzaj dostarczanych kalorii. Przyczyną otyłości jest spożywanie przetworzonych węglowodanów, cukrów oraz dań tłustych i smażonych. Takie posiłki wpływają na nadmierne wydzielanie insuliny, która odpowiada za gromadzenie się energii w tkance tłuszczowej.

Przyczyną otyłości u dorosłych jest również mała aktywność fizyczna lub jej brak. Sprzyja temu praca siedząca, korzystanie z komunikacji miejskiej, samochodu i windy (zamiast spaceru lub wchodzenia po schodach), spędzanie czasu wolnego przed komputerem, telewizorem lub smartfonem.

Inne przyczyny otyłości brzusznej i gynoidalnej u osób dorosłych to:

  • czynniki genetyczne (mutacje genów odpowiadających za przemianę materii oraz regulację pobierania energii z dostarczanego pożywienia),
  • zaburzenia endokrynologiczne (zespół policystycznych jajników, niedoczynność tarczycy, hiperinsulinizm, zespół Cushinga),
  • zaburzenia nastroju i przewlekły stres,
  • przyjmowanie niektórych leków (przeciwdepresyjnych i przeciwlękowych, przeciwpadaczkowych i neuroleptycznych, kortykosteroidów).

Problem ten obserwuje się także u części osób, które zdecydowały się na zaprzestanie palenia tytoniu.

Przyczyny otyłości u dzieci

Za przyczyny otyłości u dzieci i młodzieży uznaje się przede wszystkim brak aktywności fizycznej i nieodpowiednią dietę. Młode osoby coraz więcej czasu spędzają przed komputerem i rezygnują z zajęć wychowania fizycznego w szkole, a także aktywności na świeżym powietrzu. Zamiast sięgać po zdrowe, zbilansowane posiłki, decydują się na słone przekąski, dania typu fast food oraz słodkie i gazowane napoje. Przyczynami otyłości są również długotrwały stres i zaburzenia snu.

Tylko w 10% przypadków przyczyny otyłości u dzieci i młodzieży nie są związane ze stylem życia. Na ten stan mają wpływ także niektóre choroby: schorzenia genetyczne (np. zespół Downa bądź Klinefeltera, hipochondroplazja), zaburzenia gospodarki hormonalnej (niedoczynność tarczycy, przerost nadnerczy, rzekoma nadczynność przytarczyc), uszkodzenie podwzgórza oraz przyjmowanie niektórych leków.

Jak można zapobiegać otyłości u dorosłych i dzieci?

W zdecydowanej większości przypadków nadmiernemu przyrostowi tkanki tłuszczowej można zapobiegać. Zwłaszcza jeżeli przyczyny otyłości są związane ze stylem życia. Duże znaczenie ma modyfikacja nawyków żywieniowych oraz zadbanie o odpowiednią ilość aktywności fizycznej. Zalecane jest postępowanie zgodnie z wytycznymi opracowanymi przez Instytut Żywności i Żywienia.

Według wytycznych osoby dorosłe powinny dziennie poświęcić 30–40 minut na aktywność fizyczną, natomiast dzieci i młodzież minimum godzinę każdego dnia. Wysiłek powinien być dostosowany do możliwości. Można jeździć na rowerze, biegać, maszerować, pływać oraz uprawiać gimnastykę w domu lub na siłowni. Zalecane jest także ograniczenie czasu spędzonego przed telewizorem i komputerem do maksymalnie dwóch godzin.

Dieta powinna składać się z 4–5 posiłków o kaloryczności dostosowanej do potrzeb organizmu (uwzględnić należy przede wszystkim codzienną aktywność i pracę). Podstawą posiłków są owoce i warzywa, a także produkty pełnoziarniste (pieczywo, kasze, makarony). Mniej miejsca w dziennym jadłospisie powinny zająć nabiał, mięso i ryby. Należy ograniczyć podaż soli, cukru i tłuszczów zwierzęcych. Do picia zaleca się niesłodzoną wodę oraz sporadycznie kawę i herbatę. Aby zapobiegać otyłości, trzeba całkowicie zrezygnować z dań typu fast food oraz słodkich i słonych przekąsek.

Zobacz film: Jak wygląda leczenie otyłości u dzieci?

źródło: x-news

Bibliografia:

1. W. S. Zgliczyński, Nadwaga i otyłość w Polsce, Biuro Analiz Sejmowych http://orka.sejm.gov.pl/WydBAS.nsf/0/E1076D55B37A9603C12580E2002F7655/$file/Infos_227.pdf, [dostęp: 21.08.2019].

2. G. Sikorska-Wiśniewska, Nadwaga i otyłość u dzieci i młodzieży, [w:] „Żywność. Nauka. Technologia. Jakość”, 2007, 6 (55), s. 71–80.

Czy artykuł okazał się pomocny?
Tak Nie
85
8
Polecamy
Przyczyny, rodzaje i leczenie otyłości.
Otyłość u dzieci, brzuszna, olbrzymia, kliniczna
Przyczyny, rodzaje i leczenie otyłości. Otyłość u dzieci, brzuszna, olbrzymia, kliniczna Dzień Dobry TVN
Jestem szczupły, ale mam brzuszek.
Czy można być otyłym bez nadwagi?
Jestem szczupły, ale mam brzuszek. Czy można być otyłym bez nadwagi? Dzień Dobry TVN
Otyłość brzuszna u dzieci – co powoduje powstawanie sylwetki typu jabłko?
Otyłość brzuszna u dzieci – co powoduje powstawanie sylwetki typu jabłko? TVN zdrowie
Otyłość olbrzymia – dlaczego leczenie i dieta są tak istotne?
Otyłość olbrzymia – dlaczego leczenie i dieta są tak istotne? TVN zdrowie
Komentarze (0)
Nie przegap
Dietetyczka radzi: Dieta ketogeniczna - plan, efekty, przepisy i skutki uboczne
Dietetyczka radzi: Dieta ketogeniczna - plan, efekty, przepisy i skutki uboczne
Dieta niskowęglowodanowa, czyli skuteczna redukcja tkanki tłuszczowej. Na czym polega dieta niskowęglowodanowa – zasady i efekty jej stosowania. Przykładowy dzienny jadłospis
Dieta niskowęglowodanowa, czyli skuteczna redukcja tkanki tłuszczowej. Na czym polega dieta niskowęglowodanowa – zasady i efekty jej stosowania. Przykładowy dzienny jadłospis
Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
Kiedy i co można jeść po gastroskopii? Zalecenia po badaniu
Kiedy i co można jeść po gastroskopii? Zalecenia po badaniu
Krosty na brzuchu – jakie mogą być przyczyny ich pojawienia się?
Krosty na brzuchu – jakie mogą być przyczyny ich pojawienia się?
Co oznacza i do czego prowadzi zanik kory mózgowej? Przyczyny i objawy schorzenia
Co oznacza i do czego prowadzi zanik kory mózgowej? Przyczyny i objawy schorzenia