Zapalenie błony śluzowej żołądka spowodowane nadżerką może rozwijać się bardzo długo (nawet do kilku miesięcy) bez charakterystycznych objawów. Dlatego też często decydujemy się na wizytę u specjalisty, dopiero kiedy dochodzi do krwawienia z przewodu pokarmowego, które jest groźnym powikłaniem nadżerki.
Nadżerka żołądka – objawy
Początkiem nadżerki jest płaski ubytek w ścianie żołądka, który z czasem powiększa się, powodując dolegliwości podobne do tych występujących przy chorobie wrzodowej. Głównymi objawami są bóle w nadbrzuszu z tendencją do nasilania się, kiedy jesteśmy na czczo, zwłaszcza rano. Ból zmniejsza się bądź całkiem zanika nawet po spożyciu niewielkiego śniadania. Powoduje go kwas solny, który drażni błonę, a zwłaszcza miejsce nadżerki. Charakterystycznym objawem jest pieczenie za mostkiem i zgaga. Możemy odczuwać również uczucie pełności, kłucie czy wzdęcia.
W przypadku bardziej zaawansowanego zapalenia mogą wystąpić mdłości, a nawet wymioty i towarzyszące im krwawienie z przewodu pokarmowego, które jest traktowane jako jedno z groźniejszych powikłań nadżerki. W niektórych przypadkach dolegliwościom towarzyszy brak apetytu. Są to objawy charakterystyczne dla wielu problemów z układem pokarmowym, stąd niezbędna jest dalsza diagnostyka.
Nadżerka żołądka może być chorobą przewlekłą lub mieć ostry i nagły charakter, wówczas silne objawy pojawiają się bez wcześniejszych symptomów.
Nadżerkowe zapalenia żołądka a rak
Zmiany chorobowe w nabłonku żołądka nie oznaczają choroby nowotworowej. W niektórych przypadkach nadżerki żołądka (bardzo silne stany zapalne, przewlekłe nieleczone nadżerki) istnieje ryzyko rozwoju nowotworu, a niekiedy zmiany mogą być traktowane jako zmiany przedrakowe w badaniu histopatologicznym. Najczęściej jednak wymagają przede wszystkim leczenia farmakologicznego, obserwacji i kontroli za pomocą gastroskopu przynajmniej co 2 lata.
Najczęściej nadżerka żołądka jest konsekwencją:
- infekcji – w większości przypadków spowodowanej przez bakterię Helicobacter pylori, ale zdarza się również po infekcjach wirusowych,
- stanów zapalnych – bardzo często powodowanych przez leki z grupy NLPZ, czyli niesterydowe leki przeciwzapalne, ale także przez inne substancje chemiczne oraz alkohol,
- zapalenia wywołanego przez stres, oparzenia, wstrząs septyczny (ogólnoustrojowa reakcja zapalna),
- zapalenia spowodowanego cofaniem się żółci (żółciowe zapalenie żołądka),
- zapalenia wywołanego czynnikami autoimmunologicznymi (organizm sam wytwarza przeciwciała skierowane przeciwko własnym tkankom).
Nadżerka żołądka – leczenie farmakologiczne i chirurgiczne
Większość przypadków nadżerki żołądka można całkowicie wyleczyć dzięki odpowiednio dobranej terapii farmakologicznej. W pierwszej kolejności leczy się przyczyny nadżerki. Przykładowo, wirusowe zapalenie żołądka leczy się samoistnie (ustępuje zazwyczaj po kilku dniach), a zapalenie bakteryjne Helicobacter pylori wymaga przyjęcia antybiotyków i leków z grupy IPP (inhibitory pompy protonowej) stosowanych zazwyczaj przez 7 dni. Jeżeli przyczyną jest nadmierne wytwarzanie kwasów, najważniejsze jest podawanie leków hamujących wydzielanie żołądkowe, a w przypadku zdiagnozowanego autoimmunologicznego zapalenia błony śluzowej żołądka niezbędne są zastrzyki z witaminy B12 przyjmowane raz w miesiącu.
Jeżeli nie podejmiemy leczenia przy pierwszych objawach i doprowadzimy do krwawienia z przewodu pokarmowego, konieczna może okazać się interwencja chirurgiczna, zapobiegająca dalszym krwawieniom – najczęściej endoskopowe zaopatrzenie krwawienia wykonywane podczas gastroskopii, znacznie rzadziej wycięcie krwawiącej części żołądka. Dlatego nie należy lekceważyć żadnych objawów.
Nadżerka żołądka – leczenie naturalne
Każda dolegliwość z niepokojącymi objawami, które nie ustępują, wymaga wizyty u lekarza i jeżeli to konieczne – podjęcia leczenia. W przypadku nadżerki żołądka bardzo ważna w leczeniu jest odpowiednia dieta, podobna do tej stosowanej w przypadku choroby wrzodowej. Należy wystrzegać się ciężkostrawnych, smażonych i pikantnych dań, zastępując je lekkostrawnymi i gotowanymi potrawami. W ostrych stanach nadżerki bóle mogą pojawić się nawet po zjedzeniu zbyt gorącego dania, ponieważ śluzówka zostanie poparzona i podrażniona. Dobrze, jeżeli mamy możliwość spożywania częstszych posiłków, ale w mniejszych porcjach, aby nadmiernie nie obciążać układu pokarmowego. Przeciwwskazaniem w leczeniu są: alkohol, papierosy, ale również kawa i nadużywanie leków typu aspiryna i niesterydowe leki przeciwzapalne.
Diagnostyka nadżerkowego zapalenia błony śluzowej żołądka
Pierwszym badaniem w diagnostyce nadżerki żołądka jest gastroskopia, która niestety nie cieszy się popularnością, ale daje możliwość dokładnego rozpoznania choroby. Jeśli są ku temu przesłanki, podczas gastroskopii pobiera się wycinek do badania histopatologicznego. Jest to niezbędne, jeśli badany wcześniej chorował na nowotwór przewodu pokarmowego.
