Jądra podstawy to inaczej duże skupiska istoty szarej znajdujące się w obrębie podstawnej części kresomózgowia. Wraz z postępem neuroanatomii przypisano jądrom podstawy wiele funkcji, przede wszystkim tych poznawczych, emocjonalnych, ruchowych. Jądra podstawy obejmują kilka struktur. Jedną z nich jest gałka blada, będąca składową jądra soczewkowatego. Poza nimi jądra podstawy obejmują jądro prążkowie, jądro niskowzgórzowe i istotę czarną. Informacja z kory mózgu przechodzi do jąder podstawy przez prążkowie, z jąder wychodzi poprzez gałkę bladą i istotę czarną, biegnąc przez wzgórze do kory mózgu. W efekcie tworzą się obwody, zapewniają połączenie pomiędzy korą czołową a wzgórzem. Część z tych obwodów pośredniczy w funkcjach ruchowych, a część w procesach poznawczych i emocjonalnych.
Więcej na temat istoty szarej dowiecie się z filmu:
Jądro soczewkowate – anatomia
Jądro soczewkowate to twór znajdujący się w głębi półkul mózgu. Nazwa wzięła się stąd, iż kształtem przypomina dwuwypukłą soczewkę. Powierzchnia przyśrodkowa jądra soczewkowatego zrasta się z torebką wewnętrzną. Powierzchnia boczna jest równoległa do wyspy, od której oddzielają ją blaszki białe i szare, przedmurze i torebka ostatnia. Powierzchnia dolna ciągnie się od płata czołowego aż po róg dolny komory bocznej. Od tyłu jądro soczewkowate łączy się z istotą białą, tworząc pętlę konarową z ciałem migdałowatym oraz bezimienną istotą. Ku przodowi jądro soczewkowate dociera do pola przedwzrokowego i podwzgórza.
W jądrze soczewkowatym wyróżnia się:
- gałkę bladą – leży w przyśrodkowej części jądra soczewkowatego, składa się z części przyśrodkowej i bocznej;
- skorupę – znajduje się z boku blaszki rdzennej bocznej.
Jądro soczewkowate – funkcje
Wszystkie podkorowe struktury mózgu, w tym jądro soczewkowate, pełnią określone funkcje poznawcze. Funkcje poznawcze to inaczej procesy, dzięki którym człowiek jest w stanie poznawać, tworzyć i wykorzystywać wiadomości o otaczającym go świecie, jak również odpowiednio reagować na określone bodźce otoczenia. Do funkcji poznawczych zalicza się uwagę, koncentrację, myślenie, funkcje językowe, wykonawcze, wzrokowo-przestrzenne i pamięć.
Jądro soczewkowate – choroby związane z uszkodzeniem
Struktury podkorowe, w tym jądro soczewkowate, mogą być odpowiedzialne za zaburzenia niektórych funkcji poznawczych w przebiegu wielu schorzeń, takich jak:
- choroba Parkinsona,
- otępienie z ciałami Lewy’ego,
- porażenie podjądrowe,
- pląsawica Huntingtona,
- zwyrodnienie korowo-podstawne,
- choroba Fahra, czyli idiopatyczne zwapnienie jąder podstawy.
Jak jest zbudowany i jakie funkcje pełni układ nerwowy? Zobaczcie film:
