Polub nas na Facebooku
Czytasz: Hiponatremia - jak leczyć niedobór sodu w organizmie?
menu
Polub nas na Facebooku

Hiponatremia - jak leczyć niedobór sodu w organizmie?

NAN

Fot: princeoflove / stock.adobe.com

Pierwsze dokuczliwe objawy hiponatremii to nudności połączone z wymiotami. Jeżeli nie zareagujemy na obniżenie poziomu sodu, może dojść do skrajnej sytuacji, w której następuje obrzęk mózgu, śpiączka, a nawet śmierć.

Sód należy do pierwiastków, które są niezbędne do poprawnego funkcjonowania organizmu, zwłaszcza w zakresie gospodarki wodno-elektrolitowej. Odpowiada on m.in. za objętość płynu pozakomórkowego. Z hiponatremią mamy do czynienia, jeśli poziom sodu we krwi spadnie poniżej 135 mmol/l.

Hiponatremia łagodna, umiarkowana i ciężka - objawy

Hiponatremia łagodna, czyli spadek poziomu sodu w granicach 130 do 135 mmol/l często przebiega bezobjawowo. Objawy
hiponatremii umiarkowanej (spadek sodu do wartości 120-130 mmol/l) są specyficzne również dla innych schorzeń, dlatego bez badań ciężko je odpowiednio zdiagnozować. Najczęściej odczuwamy osłabienie i nudności z towarzyszącymi wymiotami. Jeżeli poziom sodu spadnie poniżej 125 mmol/l, mamy do czynienia z ciężką hiponatremią, która może zagrażać zdrowiu i życiu. Objawy nasilają się w zależności od spadku stężenia pierwiastka we krwi i obejmują kolejno:

Hiponatremia - leczenie

W przypadku podejrzenia hiponatremii podstawą jest przeprowadzenie badania krwi, które często uzupełniane jest badaniem moczuPostępowanie lecznicze polega na wyrównaniu poziomu sodu we krwi do wymaganej wartości, które prowadzone jest pod kontrolą specjalisty. Zbyt szybkie dostarczenie sodu może prowadzić do zagrażających życiu powikłań np. mielinolizy środkowej mostu. Wówczas dochodzi do uszkodzenia osłonek mielinowych włókien nerwowych w mózgu, co bardzo często kończy się śmiercią. Dlatego im dłużej rozwijała się hiponatremia, tym wolniej należy uzupełniać braki sodu.

W leczeniu lżejszych form hiponatremii często spotyka się zalecenia ograniczające spożywanie płynów (w tym wody). Sód można dostarczyć do organizmu wraz z pożywieniem, ale w ilościach nie większych niż 5g/d (zalecenie Światowej Organizacji Zdrowia - należy pamiętać, że sód występuje powszechnie w pożywieniu, dlatego ciężko obniżyć jego poziom tylko złą dietą). Zbyt duża suplementacja tym pierwiastkiem (przyjmowanie preparatów zawierających sód) również ma swoje konsekwencje. Może zwiększać ryzyko wystąpienia nadciśnienia tętniczego, ponieważ sód zatrzymuje wodę we krwi, co przekłada się na wzrost ciśnienia. W przypadku zdiagnozowanego nadciśnienia, w lżejszych przypadkach hiponatremii przyjmuje się gotowe płyny elektrolitowe dostępne w aptece. W cięższych przypadkach preparaty z sodem można podawać dożylnie pod kontrolą lekarza.

Hiponatremia - przyczyny niedoboru sodu

Hiponatremia najczęściej wynika z nadmiernego odwodnienia organizmu - wraz z utratą wody tracimy inne pierwiastki, w tym sód. Odwodnienie może być następstwem wzmożonej aktywności fizycznej (np. na skutek ciężkiego treningu sportowego i nadmiernego pocenia się), długotrwałych wymiotów, biegunek czy przyjmowania znacznych ilości leków moczopędnych. Do utraty wody mogą też prowadzić rozległe oparzenia czy obecność substancji osmotycznych w moczu (np. glukoza czy mocznik, które mogą prowadzić do nadmiernego wydalania moczu).

Hiponatremię powodują choroby: niedoczynność tarczycy, niedoczynność kory nadnerczy, niewydolność serca, marskość wątroby czy choroby nerek, a także zespół nieadekwatnego wydzielania hormonu antydiuretycznego (SIADH).

Zdarzają się przypadki, w których przyczyną spadku poziomu sodu w organizmie jest przewodnienie (zatrucie wodą), m.in. w przypadku tzw. choroby maratończyków, do której dochodzi na skutek przyjmowania bardzo dużej ilości płynów z niewielką ilością sodu. Zdarza się, że do zatrucia wodą prowadzą zabiegi szpitalne - płukanie pęcherza lub wlewy bezelektrolitowe lub hipotoniczne.

Zobacz także: Czym jest polidypsja? Jakie mogą być jej przyczyny?

Hiponatremia polekowa

W przypadku przyjmowania dużych ilości leków moczopędnych występuje hiponatremia polekowa. Najczęściej ma ona łagodny charakter i ustępuje po ograniczeniu przyjmowania płynów, ponieważ większość nowoczesnych leków jest przystosowana do długotrwałego podawania i ma ograniczone efekty uboczne, nawet jeśli przyjmujemy je przez wiele lat. Do hiponatremii może przyczynić się zespół niekorzystnych czynników, do których należą: wiek, rodzaj przyjmowanych leków, wysoka temperatura otoczenia. Ryzyko wystąpienia hiponatremii polekowej jest także większe u palaczy i u kobiet. Do poważniejszego stanu można doprowadzić również przez przedawkowanie leków bez wiedzy i kontroli lekarza.

Zapobieganie hiponatremii polekowej opiera się na regularnej kontroli poziomu sodu we krwi (podstawowe badanie krwi), zwłaszcza w przypadku osób przyjmujących leki przeciwpsychotyczne, przeciwdepresyjne, karbamazepiny czy okskarbazepiny. Wskazane jest też minimalizowanie czynników zwiększających ryzyko wystąpienia zaburzeń poziomu sodu.

Zobacz film: Kiedy iść do kardiologa? Źródło: 36,6

Czy artykuł okazał się pomocny?
Tak Nie
87
6
Polecamy
Nadmiar magnezu - przyczyny, objawy i leczenie
Nadmiar magnezu - przyczyny, objawy i leczenie Dzień Dobry TVN
Czym jest zespół Barttera?
Objawy i przyczyny niedobór sodu w organizmie
Czym jest zespół Barttera? Objawy i przyczyny niedobór sodu w organizmie TVN zdrowie
Padaczka alkoholowa – czy można ją wyleczyć?
Pierwsza pomoc
Padaczka alkoholowa – czy można ją wyleczyć? Pierwsza pomoc Dzień Dobry TVN
Hipernatremia – przyczyny, objawy i leczenie zaburzeń gospodarki sodowej
Hipernatremia – przyczyny, objawy i leczenie zaburzeń gospodarki sodowej TVN zdrowie
Komentarze (1)
Patryk
Dopiero po badaniu krwi zorientowałem się z jakim schorzeniem mam do czynienia. Warto regularnie się badać.
Czytaj całość
Nie przegap
Dietetyczka radzi: Dieta ketogeniczna - plan, efekty, przepisy i skutki uboczne
Dietetyczka radzi: Dieta ketogeniczna - plan, efekty, przepisy i skutki uboczne
Dieta niskowęglowodanowa, czyli skuteczna redukcja tkanki tłuszczowej. Na czym polega dieta niskowęglowodanowa – zasady i efekty jej stosowania. Przykładowy dzienny jadłospis
Dieta niskowęglowodanowa, czyli skuteczna redukcja tkanki tłuszczowej. Na czym polega dieta niskowęglowodanowa – zasady i efekty jej stosowania. Przykładowy dzienny jadłospis
Co oznacza i do czego prowadzi zanik kory mózgowej? Przyczyny i objawy schorzenia
Co oznacza i do czego prowadzi zanik kory mózgowej? Przyczyny i objawy schorzenia
Kiedy i co można jeść po gastroskopii? Zalecenia po badaniu
Kiedy i co można jeść po gastroskopii? Zalecenia po badaniu
Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
Dieta paleo - przykładowy jadłospis, przepisy, zasady i efekty
Dieta paleo - przykładowy jadłospis, przepisy, zasady i efekty