Polub nas na Facebooku
Czytasz: Grzybica skóry gładkiej – rodzaje, objawy, przyczyny i leczenie
menu
Polub nas na Facebooku

Grzybica skóry gładkiej – rodzaje, objawy, przyczyny i leczenie

grzybica

Fot.: Ольга Тернавская. / stock.adobe.com

Grzybica skóry gładkiej (Tinea cutis glabrae) jest jedną z najczęściej spotykanych dermatomikoz. Badania kliniczne i mikologiczne powinny być podstawą jej rozpoznania. Leczona jest specjalistyczną farmakoterapią, wspomaganą przez domowe rozwiązania.

Grzybica skóry gładkiej to powierzchowne zakażenie grzybicze, które pomimo ciągłego postępu w rozpoznawaniu i leczeniu stanowi nadal poważny problem terapeutyczny i diagnostyczny. Dla osób z obniżoną odpornością organizmu może stanowić czynnik sprawczy dla grzybic układowych.

Czym jest grzybica skóry gładkiej i co ją wywołuje?

Najczęstszą lokalizacją zakażeń wywołanych przez chorobotwórcze grzyby jest skóra. Grzybica skóry gładkiej jest wywołana w większości przypadków przez dermatofity, które wykazują zdolność do zajmowania i trawienia keratyny. Atakują one zrogowaciałe struktury naskórka, włosów i paznokci. Infekcje dermatofitowe skóry gładkiej określa się terminem Tinea cutis glabrae. Odpowiadać mogą za nią wszystkie dermatofity, zarówno zoofilne (zakażenia u zwierząt przekazywane na ludzi), antropofilne (zakażenia przekazywane z człowieka na człowieka) i geofilne (występują w glebie i powodują zakażenia u ludzi). Najczęściej za grzybicę skóry gładkiej odpowiadają rodzaje Trichophyton, Microsporum, Epidermophyton. Jest to schorzenie, które dotyczy w dużym stopniu dzieci i osób w podeszłym wieku.

Czynniki predysponujące do rozwoju grzybicy skóry gładkiej

Czynniki predysponujące do rozwoju grzybicy skóry gładkiej to m.in.:

  • czynniki wrodzone atopia, predyspozycje genetyczne, endokrynopatie, zaburzenia rogowacenia, zaburzenia mechanizmów odporności immunologicznej;
  • czynniki nabyte – kolagenozy, stosowanie leków immunosupresyjnych, antybiotyków (szczególnie tych o szerokim zakresie działania) i kortykosteroidów, choroby naczyń obwodowych, nowotwory, sarkoidoza, udary mózgu, zakażenia wirusem HIV, maceracja, okres noworodkowy, ciąża, podeszły wiek, zabiegi transplantologii, drobne urazy, przerwanie ciągłości tkanek lub ich podrażnienie, suchość skóry, nadmierna potliwość;
  • inne czynniki – wilgotność i wysoka temperatura powietrza, nieprzestrzeganie zasad higieny, zły stan sanitarno-higieniczny otoczenia, nawyki żywieniowe, przebywanie w dużych aglomeracjach, zanieczyszczenie środowiska środkami grzybobójczymi, które zwiększają oporność grzybów.

Rodzaje grzybicy skóry gładkiej

Można wymienić następujące kliniczne postacie grzybicy skóry gładkiej:

  • grzybica strzygąca skóry gładkiej (Tinea trichophytica cutis glabrae) – wywołana najczęściej przez T. violaceum, T. tonsurans, T. megninii, T. verrocosum, T. mentagrophytes;
  • grzybica drobnozarodnikowa skóry gładkiej (Microsporasis cutis glabrae) – wywołana zwłaszcza przez Microsporum canis, Microsporum audouinii, Microsporum gypseum; jest zakażeniem nieowłosionej skóry twarzy, tułowia i kończyn;
  • przewlekła grzybica skóry gładkiej (Tinea chronica cutis glabrae) – wywołana głównie przez Trichophyton rubrum; charakteryzuje się rozległymi sino-czerwonymi ogniskami chorobowymi, które zlokalizowane są zwłaszcza na skórze kończyn dolnych i pośladków.

Objawy grzybicy skóry gładkiej

Grzybica skóry gładkiej może dawać takie objawy, jak:

  • nieco wyniosłe, okrągłe, rumieniowo-złuszczające zmiany wyraźnie odgraniczone od otoczenia, o układzie koncentrycznym, z tzw. aktywnym brzegiem z krostkami, pęcherzykami i grudkami na obrzeżu zmiany;
  • charakterystyczne rogowacenie mieszkowe w obrębie zmian;
  • zlewanie się zmian, które tworzy wielokoliste, policykliczne wzory;
  • dyskomfort wynikający z nieestetycznego wyglądu;
  • ból w okolicach miejsc zmienionych chorobowo;
  • odczyn zapalny, świąd;
  • ogniska rumieniowe rozrastające się odśrodkowo, z wygasaniem w centrum.

Grzybica skóry gładkiej – leczenie

Leczenie grzybicy skóry gładkiej opiera się zwłaszcza na farmakoterapii. Jego skuteczność zależy od właściwego doboru odpowiednich preparatów przeciwgrzybiczych. Do lecznictwa wprowadzono kilkadziesiąt produktów, lecz w większości przypadków wystarczające jest miejscowe stosowanie preparatów przeciwgrzybiczych, które mają zazwyczaj postać kremów, żeli lub płynów. Wśród najczęściej stosowanych środków wymienia się: klotrimazol, ekonazol, ketokonazol, mikonazol, flutrimazol, izokonazol, cyklopiroks, terbinafinę i naftifinę. Leczenie ogólne podejmowane jest w przypadku nieuzyskania zadowalających efektów terapii miejscowej. Stosuje się wtedy m.in. terbinafinę, flukonazol, itrakonazol i ketokonazol.

Działanie wspomagające terapię specjalistyczną w grzybicy skóry gładkiej ma leczenie domowe. Źródłem wielu cennych substancji o działaniu przeciwgrzybiczym są rośliny lecznicze. Doskonale sprawdzają się ziołowe płukanki, do których wykorzystuje się najczęściej m.in.: koszyczki rumianku, kwiat nagietka, liście podbiału, korę dębu, liście szałwii, ziele tymianku, alantoinę, koci pazur, rozmaryn, czarci pazur, olejek rumiankowy, olejek oregano i olejek miętowy. Ponadto podobne działanie wykazują czosnek, aloes, olejek z drzewa herbacianego i ocet jabłkowy. Nie bez znaczenia jest sposób odżywiania. Osoby zmagające się z grzybicą skóry powinny wprowadzić tzw. candida dietę. Jest to dieta przeciwgrzybicza, która obejmuje zalecenia dietetyczne uwzględniające głównie eliminację cukrów prostych, drożdży i antygenów grzybów. Należy pamiętać także o odpowiednim nawodnieniu organizmu. Zaleca się, aby dobowe spożycie płynów wynosiło około 2 l.

Zobacz film: Zabieg laserowy na grzybice paznokci. Źródło: Dzień Dobry TVN

Bibliografia:

1. Sikorska M., Nowicki R., Grzybica skóry gładkiej leczona jako alergia kontaktowa, „Alergologia Polska – Polish Journal of Allergology”, 2017, 4(3), s. 126–130.

2. Łoboda M., Szczerkowska-Dobosz A., Olszewska B. i wsp., Grzybica skóry gładkiej błędnie rozpoznana i leczona jako odczyn po ukąszeniu, „Mikologia Lekarska”, 2013, 20(4), s. 150–152.

3. Jabłońska S., Chorzelski T., Choroby skóry, Warszawa, PZWL, 2002.

4. Trzmiel D., Lis-Święty A., Bergler-Czop B., Klinika zakażeń grzybiczych skóry i jej przydatków w praktyce lekarza rodzinnego – problem ciągle aktualny, „Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu”, 2011, 17(4), s. 212–217.

5. Szymańska M., Baranowski A., Płachta D., Przegląd preparatów najczęściej stosowanych w leczeniu chorób grzybiczych, „Biuletyn Wydziału Farmaceutycznego Akademii Medycznej w Warszawie”, 2007, 1, s. 1–12.

6. Zych M.A., Górska E.B., Jankiewicz U., Kowalczyk P., Stępień W., Choroby wywoływane przez drobnoustroje bytujące na skórze, „Medycyna Rodzinna”, 2013, 4, s. 158–163.

Czy artykuł okazał się pomocny?
Tak Nie
15
3
Polecamy
Grzybica – jakie daje objawy?
Jak się jej pozbyć za pomocą diety i farmakoterapii?
Grzybica – jakie daje objawy? Jak się jej pozbyć za pomocą diety i farmakoterapii? TVN zdrowie
Czym są problemy skórne?
Przyczyny i leczenie
Czym są problemy skórne? Przyczyny i leczenie Dzień Dobry TVN
Grzybica – rodzaje, przyczyny, zalecane leki i inne preparaty
Grzybica – rodzaje, przyczyny, zalecane leki i inne preparaty TVN zdrowie
Trądzik różowaty - leczenie, pielęgnacja, dieta i domowe sposoby
Trądzik różowaty - leczenie, pielęgnacja, dieta i domowe sposoby Dzień Dobry TVN
Komentarze (0)
Nie przegap
Dietetyczka radzi: Dieta ketogeniczna - plan, efekty, przepisy i skutki uboczne
Dietetyczka radzi: Dieta ketogeniczna - plan, efekty, przepisy i skutki uboczne
Dieta niskowęglowodanowa, czyli skuteczna redukcja tkanki tłuszczowej. Na czym polega dieta niskowęglowodanowa – zasady i efekty jej stosowania. Przykładowy dzienny jadłospis
Dieta niskowęglowodanowa, czyli skuteczna redukcja tkanki tłuszczowej. Na czym polega dieta niskowęglowodanowa – zasady i efekty jej stosowania. Przykładowy dzienny jadłospis
Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
Kiedy i co można jeść po gastroskopii? Zalecenia po badaniu
Kiedy i co można jeść po gastroskopii? Zalecenia po badaniu
Krosty na brzuchu – jakie mogą być przyczyny ich pojawienia się?
Krosty na brzuchu – jakie mogą być przyczyny ich pojawienia się?
Co oznacza i do czego prowadzi zanik kory mózgowej? Przyczyny i objawy schorzenia
Co oznacza i do czego prowadzi zanik kory mózgowej? Przyczyny i objawy schorzenia