Globuliny są obecne nie tylko w krwi, ale również w tkankach organizmu. Ich stężenie można sprawdzić za pomocą badania białka całkowitego oraz proteinogramu, który umożliwia rozdzielenie wszystkich białek we krwi na poszczególne frakcje.
Globuliny a białko całkowite
Białka w organizmie odgrywają rolę bardzo ważnego budulca wszystkich tkanek oraz komórek. Tworzą większość narządów, enzymów oraz hormonów regulujących wiele zachodzących w organizmie procesów. Białko obecne w osoczu krwi nazywane jest białkiem całkowitym, które dzieli się na 3 główne klasy: albuminy, globuliny i fibrynogen. Na podstawie proteinogramu, którego dokonanie umożliwia podział elektroforetyczny białek, globuliny dzieli się na kilka rodzajów: alfa-1globuliny, alfa-2globuliny, beta-globuliny oraz gamma-globuliny.
Globuliny wchodzą w skład białka całkowitego we krwi wraz z pozostałą frakcją białek czyli albuminami i fibrynogenem. Stosunek globulin do albumin mierzy się za pomocą wyliczenia wartości otrzymanych w bezpośrednim badaniu białka całkowitego oraz frakcji albumin; w większości przypadków albuminy stanowią ok. 56–65% białka całkowitego.
Z czego składa się krew? Zobaczcie:
Gamma-globuliny – podział i znaczenie
Gamma-globuliny (γ-globuliny) tworzą w większości immunoglobuliny Immunoglobuliny są przeciwciałami, które odgrywają istotną rolę w reakcji obronnej organizmu wobec wirusów, bakterii, pasożytów i w mniejszym stopniu również grzybów. Immunoglobulinydzieli się na 5 klas: IgG (warunkują odporność), IgA (obecne w wydzielinach), IgD (receptory powierzchni limfocytów B), IgM (uaktywniają się jako pierwsze w czasie choroby), IgE (ich liczba rośnie w reakcji alergicznej i przy zakażeniach pasożytami). Do gamma globulin zaliczamy białko C-reaktywne (CRP) które jest białkiem ostrej fazy, czyli uaktywniah się w odpowiedzi na stan zapalny. Gamma-globuliny powinny stanowić 11–22% białka całkowitego.
Czym są beta-globuliny?
Beta-globuliny są białkami wchodzącymi w skład białka osocza krwi, spełniają funkcję transportera. Wśród nich wyróżnia się m.in. transferrynę, hemopeksynę, beta-lipoproteinę, beta2-mikroglobulinę, czynniki krzepnięcia krwi, enzymy (esterazę cholinową, fosfatazę, proteazę), bradykininę, angiotensynę oraz izoaglutyniny. Beta-glubuliny pełnią wiele funkcji, w tym transport żelaza, a także transport kwasów tłuszczowych i hormonów sterydowych. U osób zdrowych beta-globuliny powinny stanowić 8–15% białka całkowitego.
Rola alfa1-globuliny i alfa2-globuliny
Alfa1-globuliny i alfa2-globuliny są najmniejszymi grupami białek, stanowiących odpowiednio 2–5% i 7–13% białka całkowitego. Alfa1-globuliny tworzą alfa1-antytrypsyny, alfa1-kwaśnej glikoproteiny, alfa-lipoproteiny oraz TBG(globulina wiążąca tyroksynę). Wśród wielu funkcji alfa1-globulin można wyróżnić m.in. udział w procesach obronnych organizmu, zwłaszcza w chorobach zapalnych. Alfa2-globuliny to m.in. alfa2-makroglobulina, ceruloplazmina oraz haptoglobina. Alfa2-globulinypełnią rolę markerów zapalenia trzustki, transportują miedź, wspomagają transport żelaza, zabezpieczają nerki przed szkodliwym działaniem hemoglobiny, a także uaktywniają się w stanach zapalnych i w uszkodzeniach tkanek.
Podwyższone normy globulin we krwi
Niektóre z rodzajów globulin wzrastają z powodu zakażenia drobnoustrojami, a także w stanach zapalnych organizmu, dzięki czemu jest on w stanie walczyć z chorobą. Zwiększone stężenie niektórych rodzajów globulin może świadczyć o wielu poważnych chorobach. Podwyższenie stężenia beta-globulin powyżej 13% może oznaczać szpiczaka mnogiego, choroby nowotworowe, zespół nerczycowy, choroby wątroby, chorobę Waldenstroma, skrobiawicę, a także może być naturalnym stanem u kobiet znajdujących się w 3. trymestrze ciąży. Podwyższona norma globulin wraz z jednoczesnym wzrostem białka całkowitego we krwi często świadczy o odwodnieniu organizmu.
Stężenie alfa1-antytrypsyny wytwarzanej w płucach i wątrobie wzrasta w trakcie procesów zapalnych w organizmie, podobnie jak podwyższona wartość alfa2-globuliny. Jak informują lekarze, stężenie wybranych gamma-globulin wzrasta w przebiegu schorzeń o podłożu autoimmunologicznym, takich jak reumatoidalne zapalenie stawów czy toczeń rumieniowaty układowy. Podwyższone normy gamma-globulin mogą wskazywać na przewlekłe stany zapalne o podłożu bakteryjnym, kolagenozy, sarkoidozę, rozstrzenia oskrzeli, a także przewlekłe zakażenie pasożytnicze.
Jakie powinny być prawidłowe wyniki morfologii? Zobaczcie:
