Polub nas na Facebooku
Czytasz: Czym są plamki Rotha? W jakich chorobach występują?
menu
Polub nas na Facebooku

Czym są plamki Rotha? W jakich chorobach występują?

Kobieta z czerwonymi plamami na oczach

Fot. offstocker / Getty Images

Plamki Rotha to objaw niespecyficzny spotykany w infekcyjnym zapaleniu wsierdzia, białaczce anemii oraz cukrzycy. Są to wybroczyny na siatkówce oka. Ze względu na umiejscowienie można je zobaczyć tylko podczas badania dna oka. Plamki Rotha ustępują po rozpoczęciu właściwej terapii choroby podstawowej.

Wybroczyny to niewielkie czerwone, fioletowe lub brunatne plamki, które są efektem wynaczyniania się krwi z naczyń włosowatych do skóry lub błony śluzowej. Zwykle występują w skupiskach, a ich średnica nie przekracza 3 mm. Cechą charakterystyczną plamek jest to, że nie bledną po ucisku. Przyczyny wybroczyn mogą być różne. Najczęściej występują w chorobach infekcyjnych, nowotworach i skazach krwotocznych. Jednym z ich rodzajów są tzw. plamki Rotha.

Jak wyglądają plamki Rotha?

Plamki Rotha są wybroczynami umiejscowionymi na siatkówce oka. Mają postać niewielkich plamek z charakterystycznym, białym lub bladym środkiem, którego przyczyną jest miejscowe niedotlenienie siatkówki. Krwotoki śródsiatkówkowe zostały po raz pierwszy zaobserwowane i opisane w 1872 roku przez szwajcarskiego patologa Moritza Rotha.

Plamki Rotha są związane z zapaleniem naczyń. Przez długi czas uważano je za objaw patognomoniczny (charakterystyczny, zwykle wystarczający do postawienia diagnozy) infekcyjnego zapalenia wsierdzia. Jednak badania histopatologiczne potwierdziły ich występowanie także w innych jednostkach chorobowych. 

Plamki Rotha można zaobserwować w:

Zobaczcie film, z którego dowiecie się, jakie funkcje pełni ludzkie oko:

Zobacz film: Budowa i funkcje oka. Źródło: 36,6

Diagnostyka plamek Rotha

Plamki Rotha można zaobserwować jedynie podczas oftalmoskopii. Jest to badanie dna oka, które przeprowadza się za pomocą oftalmoskopu – niewielkiego urządzenia, które zawiera źródło światła, zestaw soczewek i lusterko. Lekarz trzyma je w dłoni i stopniowo przybliża do gałki ocznej pacjenta. Po skorygowaniu ostrości uzyskuje obraz tylnej ściany oka, tarczy nerwu wzrokowego, plamki żółtej, siatkówki i naczyń krwionośnych. Jest to badanie nieinwazyjne i całkowicie bezbolesne. Plamki Rotha w oftalmoskopii mają postać zlokalizowanych na siatkówce owalnych krwiaków z jasnym centrum.

Plamki Rotha a infekcyjne zapalenie wsierdzia

Plamki Rotha były przez długi czas uznawane za znamienny objaw bakteryjnego zapalenia wsierdzia. Wybroczyny te występują u 5% chorych. Stwierdza się je rzadko, co może wynikać z faktu, że schorzenie rozpoznaje się w coraz wcześniejszym stadium zaawansowania, zanim dojdzie do zapalenia naczyń i wynaczyniania się krwi.

Infekcyjne zapalenie wsierdzia jest schorzeniem rozwijającym się w wyniku zakażenia wsierdzia przez drobnoustroje, głównie paciorkowce i gronkowce. Początek infekcji najczęściej ma miejsce w obrębie zastawek lub ciał obcych wszczepionych do serca (sztucznych zastawek, stymulatora). Symptomy choroby mogą przypominać zapalenie płuc lub niewydolność serca. Pojawia się duszność, spadek masy ciała, osłabienie, jadłowstręt, gorączka, ból w klatce piersiowej oraz objawy neurologiczne. Charakterystyczne są także objawy skórne i naczyniowe: plamki Rotha, rumieniowe lub krwotoczne zmiany na dłoniach i stopach (objaw Janewaya). Skóra przyjmuje barwę ziemistą.

Plamki Rotha w przebiegu infekcyjnego zapalenia wsierdzia zwykle diagnozuje się na obu oczach jednocześnie. Wybroczyny nie powodują upośledzenia widzenia. Jest to objaw, który ustępuje samoistnie po wdrożeniu odpowiedniego leczenia choroby podstawowej.

Plamki Rotha a nadciśnienie tętnicze

Nadciśnienie tętnicze krwi może prowadzić do powikłania, jakim jest retinopatia nadciśnieniowa. Są to zmiany w siatkówce oka, będące skutkiem długo utrzymującego podwyższonego ciśnienia krwi. Prowadzi ono do zwężenia naczyń siatkówki, przerostu włókien warstwy mięśniowej i zesztywnienia tętnic. Na dalszym etapie choroby dochodzi do uszkodzenia śródbłonka, które jest przyczyną wynaczyniania się krwi i pojawienia się plamek Rotha. Zmiany w narządzie wzroku spowodowane nadciśnieniem tętniczym stanowią pilne wskazanie do zmodyfikowania leczenia i zmiany leków hipotensyjnych. W przeciwnym razie mogą prowadzić do zaniku nerwu wzrokowego, co skutkuje trwałą ślepotą.

Plamki Rotha przy nowotworach

Plamki Rotha mogą być również jednym z objawów, który pojawia się u osób chorych na białaczkę – nowotwór złośliwy spowodowany patologicznym rozrostem komórek układu krwiotwórczego. Zmiany w oczach są najczęściej stwierdzane u dorosłych z ostrą postacią tej choroby. W badaniach nie stwierdzono natomiast korelacji między ich występowaniem a wynikami analizy krwi. Skłonność do tworzenia się wybroczyn, siniaków i samoistnych krwotoków jest charakterystyczną dolegliwością w przebiegu białaczki.

Bibliografia:

  1. A. Szczeklik, P. Gajewski, Choroby wewnętrzne. Kompendium 2009, Medycyna praktyczna, Kraków 2009.
Czy artykuł okazał się pomocny?
Tak Nie
4
0
Polecamy
Guzek na wardze sromowej.
Co oznaczają bolesne guzki na sromie?
Guzek na wardze sromowej. Co oznaczają bolesne guzki na sromie? Dzień Dobry TVN
Zespół Ehlersa-Danlosa.
Jakie są objawy i metody leczenia?
Zespół Ehlersa-Danlosa. Jakie są objawy i metody leczenia? Dzień Dobry TVN
Objaw Janewaya – występowanie, przyczyny, leczenie
Objaw Janewaya – występowanie, przyczyny, leczenie TVN zdrowie
Badanie dna oka – na czym polega, wskazania u dzieci i kobiet w ciąży
Badanie dna oka – na czym polega, wskazania u dzieci i kobiet w ciąży TVN zdrowie
Komentarze (0)
Nie przegap
Dietetyczka radzi: Dieta ketogeniczna - plan, efekty, przepisy i skutki uboczne
Dietetyczka radzi: Dieta ketogeniczna - plan, efekty, przepisy i skutki uboczne
Dieta niskowęglowodanowa, czyli skuteczna redukcja tkanki tłuszczowej. Na czym polega dieta niskowęglowodanowa – zasady i efekty jej stosowania. Przykładowy dzienny jadłospis
Dieta niskowęglowodanowa, czyli skuteczna redukcja tkanki tłuszczowej. Na czym polega dieta niskowęglowodanowa – zasady i efekty jej stosowania. Przykładowy dzienny jadłospis
Co oznacza i do czego prowadzi zanik kory mózgowej? Przyczyny i objawy schorzenia
Co oznacza i do czego prowadzi zanik kory mózgowej? Przyczyny i objawy schorzenia
Kiedy i co można jeść po gastroskopii? Zalecenia po badaniu
Kiedy i co można jeść po gastroskopii? Zalecenia po badaniu
Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
Dieta paleo - przykładowy jadłospis, przepisy, zasady i efekty
Dieta paleo - przykładowy jadłospis, przepisy, zasady i efekty