Polub nas na Facebooku
Czytasz: Czym jest skala Tannera? Ocena dojrzałości płciowej dziewcząt i chłopców
menu
Polub nas na Facebooku

Czym jest skala Tannera? Ocena dojrzałości płciowej dziewcząt i chłopców

Dziewczynka w szkole

Fot. Klaus Vedfelt / Getty Images

Skala Tannera, znana też jako skala oceny dojrzewania płciowego (z ang. sexual maturity rating, SMR), umożliwia dokumentację postępów w zakresie dojrzewania płciowego. Stosuje się odrębne skale Tannera dla chłopców i dziewcząt.

Skala Tannera ocenia rozwój owłosienia płciowego u obu płci, narządów płciowych u chłopców, a u dziewcząt piersi. Jej pierwsze stadium odpowiada okresowi przed pokwitaniem. Zakończony rozwój płciowy stwierdza się w stadium 5. Skala pomocna jest w diagnozowaniu nieprawidłowości w dojrzewaniu dziecka i nastolatka. Narzędzie zawdzięcza swoją nazwę nazwisku autora, brytyjskiego pediatry, Jamesa Mourilyana Tannera.

Zobaczcie także, czy dieta może wpływać na zaburzenia hormonalne u dzieci:

Zobacz film: Zaburzenia hormonalne u dzieci - czy winna jest dieta? Źródło: Co nas truje?

Czym jest skala Tannera?

To narzędzie służące do ustalenia stadium dojrzałości płciowej na podstawie oceny wybranych cech morfologicznych (widocznych w wyglądzie zewnętrznym). Skala Tannera u chłopców dotyczy budowy narządów płciowych, a w przypadku dziewcząt – piersi. Badanie dojrzałości płciowej może zawierać też pomiar tempa wzrostu. Na podstawie wyników możliwe staje się przyporządkowanie badanej osoby do jednego z 5 stadiów rozwojowych. W ostatnim stadium narządy płciowe osiągnęły rozmiar, kształt i proporcje osobnika dojrzałego płciowo.

Skala Tannera – badanie u chłopców

Stadia dojrzewania wedle skali Tannera u chłopców prezentują się w następujący sposób:

  • stadium numer 1, nazywane też dziecięcym:
  1. wiek – przed pokwitaniem (średnio od roku do 9 lat),
  2. owłosienie łonowe – brak widocznych włosów łonowych lub meszek,
  3. prącie – brak wzrostu,
  4. jądra – poniżej 3 ml bądź promień mniejszy niż 2 cm,
  5. przyrost wzrostu na poziomie 5–6 cm/rok,
  • stadium numer 2:
  1. wiek – średnio 9,8–14,2 lat,
  2. owłosienie łonowe – minimalny wzrost, zauważalna pigmentacja pojedynczych włosów u podstawy prącia,
  3. prącie – brak lub nieznaczny wzrost,
  4. jądra – powyżej 4 ml bądź promień większy niż 2,5 cm,
  5. przyrost wzrostu na poziomie 5–6 cm/rok,
  • stadium numer 3:
  1. wiek – średnio 11,7–14,6 lat,
  2. owłosienie łonowe – wzrost ciemnych, kręcących się włosów łonowych u podstawy prącia,
  3. prącie – zwiększona długość oraz nieznacznie grubość, długość stanowi około 3/4 długości worka mosznowego,
  4. jądra – powyżej 6 ml bądź promień większy niż 3 cm,
  5. przyrost wzrostu na poziomie 7–8 cm/rok,
  • stadium numer 4:
  1. wiek – średnio 12,6–15,8 lat,
  2. owłosienie łonowe – gęste, ograniczone do okolicy łonowej,
  3. prącie – zwiększona długość oraz nieznacznie grubość, długość zbliżona do długości worka mosznowego,
  4. jądra – powyżej 10 ml bądź promień większy niż 4 cm,
  5. przyrost wzrostu na poziomie 10 cm/rok,
  • stadium numer 5:
  1. wiek – średnio 12,9–17,9 lat,
  2. owłosienie łonowe – rozprzestrzenienie się na wewnętrzną powierzchnię ud, nieznaczny rozrost na wyższe partie podbrzusza,
  3. osiągnięcie ostatecznego rozmiaru prącia w wieku około 16 lat,
  4. jądra – powyżej 15 ml bądź promień większy niż 5 cm,
  5. stopniowe zahamowanie wzrostu w wieku około 17 lat.

Skala Tannera – badanie u dziewcząt

Stadia dojrzewania wedle skali Tannera dziewczyn prezentują się w następujący sposób:

  • stadium numer 1 – przed pokwitaniem, czyli dziecięce (średnio 1–9 lat):
  1. przyrost wzrostu na poziomie 5–6 cm/rok,
  2. owłosienie łonowe – brak widocznych włosów łonowych lub meszek,
  3. piersi – otoczka brodawki piersiowej blada i płaska lub nieznaczne uwypuklenia,
  • stadium numer 2:
  1. przyrost wzrostu na poziomie 7–8 cm/rok,
  2. owłosienie łonowe – nieznaczne, pierwsze włosy łonowe w okolicach warg sromowych (wiek 9–13,4 lat),
  3. piersi – powiększenie otoczki brodawek sutkowych, które określa się mianem stadium pączka, minimalne uwypuklenie i poszerzenie (8,9–12,9 lat),
  • stadium numer 3:
  1. przyrost wzrostu na poziomie 7–8 cm/rok,
  2. owłosienie łonowe – rozrost ciemnych, kręcących się włosów lokalizujących się w okolicy wzgórka łonowego (9,6–14,1 lat),
  3. piersi – dalszy rozrost otoczki brodawek sutkowych, uwypuklenie konturów piersi (9,9–13,9 lat),
  • stadium numer 4:
  1. przyrost wzrostu na poziomie 7 cm/rok,
  2. owłosienie łonowe – włosy łonowe występują do styku ud i krocza (10,4–14,8 lat),
  3. piersi – otoczka brodawki piersiowej i brodawka są uwypuklone i tworzą wtórny wzgórek nad tym powstałym z tkanki tłuszczowej i gruczołowej (10,5–15,3 lat),

● stadium numer 5:

  1. stopniowe zahamowanie wzrostu w wieku około 17 lat,
  2. owłosienie łonowe – włosy łonowe rozwijają się w okolicy ud,
  3. piersi – dojrzały kształt, do którego dopasowują się kształtem silnie pigmentowane brodawki sutkowe.

Jakie jest zastosowanie skali Tannera?

Badanie skalą Tannera wykorzystywane jest w procesie diagnostycznym przedwczesnego, zbyt intensywnego czy opóźnionego pokwitania. Stąd też cieszy się popularnością w auksologii, czyli nauce o rozwoju ontogenetycznym (osobniczym), która jest niezbędna w pediatrii. Skali używa się też w sądownictwie w sprawach z zakresu dziecięcej pornografii.

Skala Tannera – oznaczenia

Skala Tannera bywa rozmaicie przedstawiana. W niektórych wersjach pojawiają się oznaczenia:

  • klasyfikacja męska – G oznacza narządy płciowe, P – owłosienie łonowe z odpowiednio dopisanym numerem stadium,
  • klasyfikacja żeńska – M oznacza piersi, P – owłosienie łonowe z odpowiednio dopisanym numerem stadium.

Bibliografia:

1. Jarząbek-Bielecka G., Warchoł-Biedermann K., Sowińska E., Wachowiak-Ochmańska K., Przedwczesne dojrzewanie płciowe, „Ginekologia Polska”, 2011, 82, s. 281–286.

2. Kołłątaj W., Szewczyk L., Przedwczesne dojrzewanie płciowe u chłopców – etiopatogeneza i leczenie, „Endokrynologia Pediatryczna”, 2005, 2(11), s. 9–14.

3. Bordini B., Rosenfield R.L., Normal pubertal development: part II: clinical aspects of puberty, „Pediatrics in Review”, 2011, 32(7), s. 281–292.

4. Łabęcka M., Lorkiewicz-Muszyńska D., Jarząbek-Bielecka G., Problemy oceny wieku osób małoletnich w sprawach dotyczących ich wykorzystania w pornografii dziecięcej, „Archiwum Medycyny Sądowej i Kryminologii”, 2011, LXI, s. 115–138.

Czy artykuł okazał się pomocny?
Tak Nie
10
6
Polecamy
Pokwitanie u chłopców i dziewczynek.
W jaki sposób przebiega?
Jak je rozpoznać?
Pokwitanie u chłopców i dziewczynek. W jaki sposób przebiega? Jak je rozpoznać? TVN zdrowie
Okres dojrzewania - zmiany psychiczne u dziewcząt i chłopców
Okres dojrzewania - zmiany psychiczne u dziewcząt i chłopców Dzień Dobry TVN
Jak przebiega dojrzewanie płciowe chłopców?
Etapy pokwitania
Jak przebiega dojrzewanie płciowe chłopców? Etapy pokwitania TVN zdrowie
Przedwczesne dojrzewanie płciowe – przyczyny, objawy, przebieg
Przedwczesne dojrzewanie płciowe – przyczyny, objawy, przebieg Dzień Dobry TVN
Komentarze (0)
Nie przegap
Dietetyczka radzi: Dieta ketogeniczna - plan, efekty, przepisy i skutki uboczne
Dietetyczka radzi: Dieta ketogeniczna - plan, efekty, przepisy i skutki uboczne
Dieta niskowęglowodanowa, czyli skuteczna redukcja tkanki tłuszczowej. Na czym polega dieta niskowęglowodanowa – zasady i efekty jej stosowania. Przykładowy dzienny jadłospis
Dieta niskowęglowodanowa, czyli skuteczna redukcja tkanki tłuszczowej. Na czym polega dieta niskowęglowodanowa – zasady i efekty jej stosowania. Przykładowy dzienny jadłospis
Co oznacza i do czego prowadzi zanik kory mózgowej? Przyczyny i objawy schorzenia
Co oznacza i do czego prowadzi zanik kory mózgowej? Przyczyny i objawy schorzenia
Kiedy i co można jeść po gastroskopii? Zalecenia po badaniu
Kiedy i co można jeść po gastroskopii? Zalecenia po badaniu
Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
Dieta paleo - przykładowy jadłospis, przepisy, zasady i efekty
Dieta paleo - przykładowy jadłospis, przepisy, zasady i efekty