Polub nas na Facebooku
Czytasz: Czym jest objaw Stellwaga? W jakiej chorobie występuje? Czy można go wyleczyć?
menu
Polub nas na Facebooku

Czym jest objaw Stellwaga? W jakiej chorobie występuje? Czy można go wyleczyć?

młoda kobieta trzymając się za szyję widoczna tarczyca

Fot. Tharakorn / Getty Images

Objaw Stellwaga jest jednym z ocznych objawów nadczynności tarczycy, a także choroby Gravesa-Basedowa. Nadczynność tarczycy jest zespołem objawów wynikającym z nadmiaru hormonów tarczycowych – tyroksyny i trójjodotyroniny. Nazywana jest również hipertyreozą.

Choroba Gravesa-Basedowa jest chorobą autoimmunologiczną tarczycy, w której występują objawy nadczynności tarczycy, w tym również objaw Stellwaga. Charakterystyczne dla niej są wole naczyniowe, wytrzeszcz gałek ocznych oraz obrzęk przedgoleniowy.

Objaw Stellwaga a nadczynność tarczycy

Nadczynność tarczycy wynika ze zwiększonego wydzielania hormonów tarczycy w stosunku do zapotrzebowania organizmu. Może być jawna lub utajona. Nadczynność tarczycy występuje 10 razy częściej u kobiet niż u mężczyzn. W regionach, gdzie podaż jodu jest prawidłowa, główną przyczyną schorzenia jest choroba Gravesa-Basedowa, dla której charakterystyczny jest objaw Stellwaga. W przypadku niedoboru jodu najczęstszą przyczyną schorzenia jest wole guzkowe toksyczne.

Najczęstszą przyczyną nadczynności tarczycy jest pobudzenie receptora tyreotropiny (TSH). Może ono wynikać z obecności autoprzeciwciał, mutacji aktywującej receptor oraz wydzielania TSH przez nowotwory przysadki. Do pozostałych przyczyn należy uszkodzenie tarczycy w wyniku stanu zapalnego oraz przedawkowanie L-tyroksyny (euthyroksu).

Skąd wiadomo, że tarczyca choruje? Dowiesz się tego z filmu: 

Zobacz film: Jak rozpoznać, że tarczyca choruje? Źródło: Stylowy Magazyn.

Objawy podmiotowe i przedmiotowe mogą dotyczyć każdego narządu. W przypadku objawów podmiotowych wyróżnia się:

  • niepokój, drażliwość oraz pobudzenie psychoruchowe
  • wzmożoną potliwość
  • osłabienie mięśni
  • kołatanie serca
  • biegunkę
  • duszność
  • wielomocz
  • osłabienie libido.

Do objawów przedmiotowych zalicza się:

  • drżenie mięśni
  • objaw Stellwaga, czyli rzadkie mruganie
  • objaw Graefego, polegający na spowolnionym ruchu powieki w stosunku do gałki ocznej podczas patrzenia w dół
  • objaw Kochera, który jest analogiczny do objawu Graefego, lecz dotyczy patrzenia w górę
  • objaw Moebiusa, który polega na osłabieniu zdolności gałki ocznej do konwergencji
  • objaw Dalrymple’a, polegający na nadmiernym rozszerzeniu szpary powiek
  • ciepłą, wilgotną skórę
  • cienkie i łamliwe włosy
  • zmniejszenie masy mięśniowej
  • przyspieszenie akcji serca
  • wole tarczycowe.

Czy objaw Stellwaga ma wpływ na rozpoznanie nadczynności tarczycy?

Rozpoznanie nadczynności tarczycy ustala się na podstawie kryteriów laboratoryjnych. W przypadku pierwotnej nadczynności tarczycy stwierdza się:

  • obniżone stężenie TSH
  • zwiększone stężenie wolnej tyroksyny i trójjodotyroniny
  • zmniejszenie stężenia cholesterolu całkowitego
  • hiperglikemię
  • zwiększenie stężenia wapnia
  • zwiększenie aktywności aminotransferazy alaninowej (ALT).

W badaniu elektrokardiograficznym (EKG) najczęściej stwierdza się częstoskurcz zatokowy oraz migotanie przedsionków. W badaniu ultrasonografem (USG) możemy zaobserwować powiększenie tarczycy w postaci wola. Objawy oczne, takie jak objaw Stellwaga, nie są wymagane do postawienia rozpoznania nadczynności tarczycy.

Jak działa tarczyca? Dowiesz się tego z filmu: 

Zobacz film: Za co odpowiada tarczyca? Źródło: Stylowy Magazyn

Jaki wpływ na objaw Stellwaga ma leczenie nadczynności tarczycy?

Leczenie objawu Stellwaga polega na zwalczaniu choroby podstawowej, a więc nadczynności tarczycy. Dzieli się je na leczenie farmakologiczne, operacyjne i jodem promieniotwórczym.

Do leków stosowanych w nadczynności tarczycy zalicza się tiamazol oraz propylotiouracyl. Hamują one syntezę hormonów tarczycy, lecz nie mają wpływu na ich wydzielanie, dlatego też efekt ujawnia się dopiero po około 3 tygodniach.

Jod promieniotwórczy, emitując promieniowanie gamma i beta, uszkadza komórki tarczycy, doprowadzając do ich obumarcia. Efekty leczenia obserwuje się dopiero po kilku tygodniach, a nawet i miesiącach. Na ogół udaje się uzyskać tzw. stan eutyreozy, a więc prawidłowe stężenie hormonów tarczycy. Niestety w pewnych przypadkach rozwija się niedoczynność. Należy pamiętać, że objaw Stellwaga nie występuje w tej jednostce chorobowej.

Leczenie operacyjne polega na wycięciu tarczycy.

Objaw Stellwaga w chorobie Gravesa-Basedowa

Choroba Gravesa-Basedowa wynika z obecności autoprzeciwciał przeciwko receptorowi TSH na powierzchni komórek tarczycy, jest więc chorobą autoimmunologiczną. Dochodzi do pobudzenia receptora przez przeciwciała i nadmiernego wytwarzania oraz wydzielania hormonów tarczycy. Objawy choroby można podzielić na swoiste i nieswoiste. Objawy nieswoiste są takie same jak w nadczynności tarczycy, występują tu więc również objaw Stellwaga i inne objawy oczne.

Do objawów swoistych dla choroby Gravesa-Basedowa można zaliczyć:

  • wytrzeszcz gałek ocznych
  • obrzęk przedgoleniowy
  • akropachię tarczycową
  • wole naczyniowe.

Wytrzeszcz gałek ocznych spowodowany jest zwiększoną ilością tkanki okołooczodołowej w stosunku do stanu prawidłowego. W tym przypadku objaw Stellwaga może być niezauważalny bądź słabiej wyrażony. Akropachia tarczycowa polega na pogrubieniu i zaokrągleniu paliczków rąk. Leczenie choroby Gravesa-Basedowa jest zbliżone do leczenia nadczynności tarczycy. Prawidłowa terapia powoduje zanik objawu Stellwaga i innych objawów ocznych.

Bibliografia:

  1. Szczeklik A., Gajewski P., Interna Szczeklika 2018, Medycyna Praktyczna, wyd. 8, Kraków 2018.
  2. Kokot F. Choroby wewnętrzne, PZWL, Warszawa 2006.
Czy artykuł okazał się pomocny?
Tak Nie
3
1
Polecamy
Ginekomastia = zabieg?
Czy są inne sposoby na usuwanie ginekomastii?
Ginekomastia = zabieg? Czy są inne sposoby na usuwanie ginekomastii? Dzień Dobry TVN
Refluks.
Dolegliwość czy poważna choroba?
Refluks. Dolegliwość czy poważna choroba? Dzień Dobry TVN
Subkliniczna (utajona) nadczynność tarczycy.
Przyczyny i postępowanie
Subkliniczna (utajona) nadczynność tarczycy. Przyczyny i postępowanie TVN zdrowie
Czy niskie TSH występuje tylko w chorobach tarczycy?
Objawy i przyczyny niskiego TSH
Czy niskie TSH występuje tylko w chorobach tarczycy? Objawy i przyczyny niskiego TSH TVN zdrowie
Komentarze (0)
Nie przegap
Dietetyczka radzi: Dieta ketogeniczna - plan, efekty, przepisy i skutki uboczne
Dietetyczka radzi: Dieta ketogeniczna - plan, efekty, przepisy i skutki uboczne
Dieta niskowęglowodanowa, czyli skuteczna redukcja tkanki tłuszczowej. Na czym polega dieta niskowęglowodanowa – zasady i efekty jej stosowania. Przykładowy dzienny jadłospis
Dieta niskowęglowodanowa, czyli skuteczna redukcja tkanki tłuszczowej. Na czym polega dieta niskowęglowodanowa – zasady i efekty jej stosowania. Przykładowy dzienny jadłospis
Co oznacza i do czego prowadzi zanik kory mózgowej? Przyczyny i objawy schorzenia
Co oznacza i do czego prowadzi zanik kory mózgowej? Przyczyny i objawy schorzenia
Kiedy i co można jeść po gastroskopii? Zalecenia po badaniu
Kiedy i co można jeść po gastroskopii? Zalecenia po badaniu
Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
Dieta paleo - przykładowy jadłospis, przepisy, zasady i efekty
Dieta paleo - przykładowy jadłospis, przepisy, zasady i efekty