Czy warto szczepić się przeciw grypie? Jakie skutki uboczne mogą się pojawić?

Szczepionka przeciw grypie jest inaktywowana. To oznacza, że w jej składzie znajdują się martwe wirusy. Stale zachodzące mutacje wirusa grypy wymagają systematycznego uaktualniania preparatów, które chronią organizm przez rok. Można jest stosować już od 6 miesiąca życia. Odporność miejscową nabywa się po 4-9 dniach od szczepienia, a pełną, ogólnoustrojową - po 10-15 dniach.

Jaką skuteczność ma szczepionka przeciw grypie?

Skuteczność szczepionki na grypę determinowana jest w dużej mierze czasem zaszczepienia. Najlepiej jest podać ją w okresie jesienno-zimowym (w okolicy września), czyli przed rozpoczęciem sezonu grypowego. Znaczenie ma również wiek - skuteczność jest mniejsza u dzieci do 2 roku życia i osób powyżej 65 lat oraz stan zdrowia. Odporność rośnie z każdym rokiem szczepienia. Duże znaczenie przypisuje się także zgodności krążących w środowisku wirusów z tymi zawartymi w preparacie.

W aptekach można nabyć na receptę kilka szczepionek dla dzieci i dorosłych, które ważne są przez jeden sezon. Nie są one refundowane przez NFZ. Koszt jednej dawki szczepionki to około 30-50 zł.

Zobacz też: Czy warto szczepić dziecko przeciwko grypie

Skutki uboczne szczepionki na grypę

W większości przypadków szczepionka przeciw grypie jest dobrze tolerowana i nie wywołuje poważnych odczynów. Osoby, którym podano preparat mogą skarżyć się na objawy grypopodobne, czyli osłabienie, gorączkę i ból mięśni. Pojawić się może bolesność w miejscu wkłucia. Dolegliwości rozwijają się w ciągu 48 godzin po szczepieniu i utrzymują się do 3 dni. Ustępują samoistnie i nie wymagają specjalistycznego leczenia.

Niektórzy specjaliści donoszą, że szczepienia na grypę mogą powodować: obrzęk twarzy, spadek odporności, zaburzenie koncentracji, snu i trawienia, zespół Stevensa-Johnsona, neuropatię, paraliż, biegunki, ból brzucha i wymioty.

Szczepienie przeciw grypie - przeciwwskazania

Szczepionka przeciw grypie nie powinna być podawana osobom:

• chorym na grypę,
  
• przed ukończeniem 6 miesiąca życia,
  
• u których wystąpiła ciężka reakcja alergiczna na białko jaja kurzego (duszność, nagła zapaść, omdlenie, obrzęk warg i języka, ostra pokrzywka),
  
• u których stwierdzono nadwrażliwość na którykolwiek składnik szczepionki, substancje wykorzystywane w procesie produkcyjnym i obecne w ilościach śladowych,
  
• u których wystąpiły objawy uczuleniowe po wcześniejszym podaniu szczepionki,
  
• u których po podaniu szczepionki pojawiły się działania niepożądane, a szczególnie niepożądane odczyny poszczepienne, które nie ograniczają się do miejsca szczepienia,
  
• z ostrymi chorobami przebiegającymi z gorączką,
  
• z zespołem Guillaina-Barrégo stwierdzonym w ciągu 6 tygodni od poprzedniego szczepienia przeciw grypie.

Dla kogo szczepionka przeciw grypie?

Szczepienia przeciw grypie zalecane są osobom szczególnie narażonym na zachorowanie. Dotyczy to zwłaszcza grup zawodowych, które pracują w dużych skupiskach ludzi, czyli pracowników ochrony zdrowia (głównie personel medyczny zatrudniony w szpitalach), szkolnictwa, handlu czy transportu.

Szczepienie przeciwko grypie zaleca się pensjonariuszom domów pomocy społecznej, domów spokojnej starości, placówek zapewniających całodobową opiekę, a także osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym i w podeszłym wieku. Profilaktyka grypy jest istotna w przypadku osób przebywających w placówkach pielęgnacyjno-opiekuńczych, zakładach opiekuńczo-leczniczych, ośrodkach opieki paliatywnej, hospicyjnej, leczenia uzależnień, długoterminowej rehabilitacji leczniczej, psychiatrycznej opieki zdrowotnej i lecznictwa uzdrowiskowego.

Przeciwko grypie zaszczepić powinni się ludzie po 55 roku życia, dzieci w wieku od 6 miesięcy do 18 lat (zwłaszcza te, które chorują i mają za sobą pobyt w szpitalu oraz uczęszczające do żłobków i przedszkoli), kobiety ciężarne i planujące ciążę.

Docelową grupą szczepień przeciwko grypie są osoby, u których ryzyko rozwoju niebezpiecznych powikłań pogrypowych jest wysoce prawdopodobne, czyli:

• przewlekle chore na choroby układu oddechowego (zwłaszcza astmę oskrzelową, przewlekłą obturacyjną chorobę płuc) i układu krwiotwórczego, serca,
• przewlekle leczone preparatami kwasu acetylosalicylowego (aspiryną lub polopiryną),
• z niedoborami odporności (w tym osoby po przeszczepie narządów lub tkanek),
  
• zmagające się z chorobami metabolicznymi, szczególnie cukrzycą,
  
• z rozpoznanymi chorobami neurologicznymi upośledzającymi oddychanie i połykanie,
  
• z niewydolnością nerek, nawracającym zespołem nerczycowym lub chorobami wątroby.
  

Dawkowanie szczepionki na grypę

Szczepionki przeciw grypie podaje się w postaci zastrzyku domięśniowego lub podskórnego. Dorośli oraz dzieci powyżej 3 roku życia otrzymują 0,5 ml preparatu. Dzieciom poniżej 3 lat podawana jest połowa, czyli 0,25 ml. Jeśli szczepione są po raz pierwszy, konieczne jest przyjęcie dwóch dawek szczepionki w odstępie miesiąca, a w kolejnych latach już tylko jednej.