Polub nas na Facebooku
Czytasz: Co wykrywa USG przezciemiączkowe? Normy, wyniki, do kiedy można je zrobić?
menu
Polub nas na Facebooku

Co wykrywa USG przezciemiączkowe? Normy, wyniki, do kiedy można je zrobić?

NAN

Fot: Christin Lola / fotolia.com

USG przezciemiączkowe to precyzyjne badanie przeprowadzane u noworodków i niemowląt w celu dokonania oceny rozwoju mózgu i naczyń krwionośnych. Jest zalecane u dzieci, które urodziły się przedwcześnie i/lub z małą masą urodzeniową, doznały urazów okołoporodowych albo u których podejrzewa się wady rozwojowe.

Podczas porodu główka dziecka dopasowuje się do kanału rodnego. Jest to możliwe dzięki ciemiączku, nieskostniałemu spojeniu wypełnionemu błoną łącznotkankową, które łączy ze sobą kości czaszki. W czasie porodu kości te zachodzą na siebie, co skutkuje zmniejszeniem obwodu główki. Wyróżnia się ciemiączko przednie, tylne i boczne.

Specyficzna budowa ciemiączka, a zwłaszcza występowanie błony, umożliwia wykonanie szczegółowego badania ultrasonograficznego (USG). Jest to tzw. USG przezciemiączkowe głowy. Przeprowadza się je u małych dzieci, u których ciemiączko jeszcze nie skostniało. Przepływające przez błonę łącznotkankową fale ultradźwiękowe pozwalają zbadać wygląd i strukturę mózgu.

USG przezciemiączkowe – co wykrywa?

USG przezciemiączkowe pomaga w wykryciu wszelkich nieprawidłowości związanych z rozwojem mózgu i jednocześnie pozwala zdiagnozować jego ewentualne uszkodzenie. Stosowane jest w celu rozpoznania m.in. guzów mózgu czy wodogłowia.

USG przezciemiączkowe nie jest badaniem obowiązkowym – wykonuje się je u noworodków i niemowląt, u których podejrzewa się problemy neurologiczne. Przeprowadza się je również rutynowo u dzieci przedwcześnie urodzonych, u których masa ciała nie przekroczyła 1500 g, a wiek płodowy był niższy niż 32 tygodnie. USG przezciemiączkowe można też wykonać profilaktycznie.

W przypadku noworodków urodzonych o czasie USG przezciemiączkowe wykonuje się, jeśli dziecko przyszło na świat z małą masą urodzeniową (poniżej 2500 g), stwierdzono szmer wewnątrzczaszkowy, wady wrodzone, rozpoznano objawy nadciśnienia śródczaszkowego albo gdy doszło do przedwczesnego odklejenia się łożyska, zdiagnozowano zaburzenia tętna płodu po porodzie, a także kiedy poród był trudny – u noworodków wszelkie urazy okołoporodowe mogą spowodować bardzo niebezpieczne krwawienie wewnętrzne.

Inne wskazania do USG przezciemiączkowego noworodków [*]:

  • stwierdzone wady płodu
  • szybki przyrost obwodu głowy
  • niska punktacja w skali Apgar
  • zaburzenia oddychania
  • dystrofia (upośledzenie odżywiania) płodu
  • cukrzyca u matki
  • zakażenie wewnątrzmaciczne.

Wskazania do USG przezciemiączkowego niemowląt (inne niż objawy neurologiczne) [**]:

USG przezciemiączkowe służy kontroli budowy i rozwoju mózgu. Ponieważ nie można przewidzieć, jak będzie przebiegać ewolucja wykrytych zmian, badanie przez ciemiączko należy powtarzać z częstością zależną od rozległości zmian stwierdzanych w najwcześniejszych badaniach [***].

USG przezciemiączkowe – normy

Po dokonaniu pomiarów lekarz porównuje otrzymane wartości z normami właściwymi dla wieku dziecka.

„Prawidłowy obraz ultrasonograficzny uzyskany w badaniach powtarzanych przez ciemiączko wskazuje na wysokie (94%) prawdopodobieństwo prawidłowego rozwoju ruchowego u noworodków urodzonych z małą i bardzo małą masą urodzeniową:

  • ryzyko nieprawidłowego rozwoju ruchowego u noworodków z IVH (krwawieniem dokomorowym – przyp. red.) I i II stopnia szacowane jest na 9%
  • ryzyko nieprawidłowego rozwoju ruchowego u noworodków z IVH III stopnia ocenia się na 26% (13–45%)
  • ryzyko nieprawidłowego rozwoju ruchowego u noworodków z IVH IV stopnia (PVHI) szacowane jest na 53% (29–76%)
  • ryzyko nieprawidłowego rozwoju ruchowego u noworodków z PVL oceniane jest na 74% (42–92%)” [****].

Wynik USG przezciemiączkowego jest opisowy. Interpretacją zajmuje się lekarz (zwykle neurolog).

USG przezciemiączkowe – do kiedy?

Badanie można przeprowadzić do momentu zrośnięcia się ciemiączka przedniego, co ma miejsce zwykle pomiędzy 9. a 18. miesiącem życia dziecka. Im wcześniej przeprowadzi się badanie w przypadku podejrzewania nieprawidłowości, tym szybciej będzie można rozpocząć ewentualne leczenie.

USG przezciemiączkowe w prywatnym gabinecie kosztuje ok. 70–150 zł. Jest bezbolesne, nieskomplikowane i całkowicie bezpieczne dla dziecka. Trwa zazwyczaj 15–20 minut. Główkę dziecka smaruje się specjalnym żelem do USG ułatwiającym przesuwanie sondy po skórze. USG przezciemiączkowe można bezpłatnie wykonać w placówce, która ma podpisaną umowę z Narodowym Funduszem Zdrowia na tego typu badania. Skierowanie powinien wypisać lekarz neonatolog i wskazać miejsce, gdzie można nieodpłatnie wykonać badanie.

USG przezciemiączkowe – jak przygotować dziecko?

Badanie nie wymaga żadnych przygotowań, warto jednak zadbać o komfort dziecka – nakarmić je i upewnić się, że jest wyspane. USG przezciemiączkowe wykonuje się w obecności rodzica (rodziców) lub prawnego opiekuna.

Zobacz film: Zastosowanie badania USG. Źródło: 36,6

Bibliografia:

* https://zrp.wum.edu.pl/sites/zrp.wum.edu.pl/files/usg_przezciemiaczkowe.pdf,

** Tamże,

*** E. Helwich, M. Bekiesińska-Figatowska, R. Bokiniec, Rekomendacje dotyczące badań obrazowych ośrodkowego układu nerwowego u płodów i noworodków, „Journal of Ultrasonography” 2014, 14, s. 210,

**** Tamże, s. 215.

Czy artykuł okazał się pomocny?
Tak Nie
7
12
Polecamy
Badanie prenatalne USG, badanie genetyczne – na czym polegają badania wykonywane w okresie płodowym, przed narodzinami dziecka?
Badanie prenatalne USG, badanie genetyczne – na czym polegają badania wykonywane w okresie płodowym, przed narodzinami dziecka? Dzień Dobry TVN
12 tydzień ciąży - jak wygląda dziecko?
USG genetyczne i badania prenatalne
12 tydzień ciąży - jak wygląda dziecko? USG genetyczne i badania prenatalne Dzień Dobry TVN
Ciemiączko u niemowlaka - kiedy zarasta, czemu może być zapadnięte?
Ciemiączko u niemowlaka - kiedy zarasta, czemu może być zapadnięte? TVN zdrowie
Obwód głowy noworodka – normy i odstępstwa od nich
Obwód głowy noworodka – normy i odstępstwa od nich TVN zdrowie
Komentarze (0)
Nie przegap
Dietetyczka radzi: Dieta ketogeniczna - plan, efekty, przepisy i skutki uboczne
Dietetyczka radzi: Dieta ketogeniczna - plan, efekty, przepisy i skutki uboczne
Dieta niskowęglowodanowa, czyli skuteczna redukcja tkanki tłuszczowej. Na czym polega dieta niskowęglowodanowa – zasady i efekty jej stosowania. Przykładowy dzienny jadłospis
Dieta niskowęglowodanowa, czyli skuteczna redukcja tkanki tłuszczowej. Na czym polega dieta niskowęglowodanowa – zasady i efekty jej stosowania. Przykładowy dzienny jadłospis
Co oznacza i do czego prowadzi zanik kory mózgowej? Przyczyny i objawy schorzenia
Co oznacza i do czego prowadzi zanik kory mózgowej? Przyczyny i objawy schorzenia
Kiedy i co można jeść po gastroskopii? Zalecenia po badaniu
Kiedy i co można jeść po gastroskopii? Zalecenia po badaniu
Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
Dieta paleo - przykładowy jadłospis, przepisy, zasady i efekty
Dieta paleo - przykładowy jadłospis, przepisy, zasady i efekty