Polub nas na Facebooku
Czytasz: Co to jest zespół Smith-Magenis? Objawy i leczenie SMS
menu
Polub nas na Facebooku

Co to jest zespół Smith-Magenis? Objawy i leczenie SMS

 Renderowanie krwinek z jedną zainfekowaną komórką

Fot. BlackJack3D / Getty Images

Zespół Smith-Magenis (SMS) to rzadko występujący zespół wad wrodzonych, który występuje z częstością od 1 : 15000 do 1 : 25000 żywo urodzonych dzieci. Typowy dla tej choroby jest szeroki wachlarz objawów. U chorych na SMS zauważa się m.in. niepełnosprawność intelektualną, zaburzenia zachowania, dysmorfię twarzoczaszki.

Zespół Smith-Magenis to bardzo ciężka choroba genetyczna, która nazywana bywa choroba dwóch twarzy. Chorzy raz są radośni, przyjacielscy, otwarci, a za chwilę stają się agresywni i wybuchowi. Są niskiego wzrostu, zmagają się z zaburzeniami słuchu, mowy, kardiologicznymi. Dodatkowo stwierdza się u nich słabe napięcie mięśniowe i zmiany w budowie twarzy. W diagnostyce SMS konieczne są badania genetyczne, które kosztują około 500 zł.

Co to jest zespół Smith-Magenis?

Zespół Smith-Magenis (z ang. Smith-Magenis syndrome, SMS) to zespół wad wrodzonych, spowodowany w większości przypadków delecją (zmianą w materiale genetycznym, która polega na utracie jego fragmentu) prążka 17p11.2. W 20–25% za pojawienie się SMS odpowiada mutacja w genie RAI 1 na eksonie 3 (sekwencja kodująca aminokwasy w cząsteczce białka). Gen RAI 1 koduje kwas retinowy. Choroba występuje z częstością od 1 : 15000 do 1 : 25000 żywo urodzonych dzieci, przedstawicieli wszystkich ras i z taką samą częstotliwością u obu płci. Większość opisanych przypadków zespołu Smith-Magenis dotyczy nowych zaburzeń genetycznych, nieodziedziczonych po rodzicach.

Zespół Smitha-Magenisa opisany został po raz pierwszy w 1986 r. przez amerykańską konsultantkę genetyczną z Narodowego Instytutu Zdrowia (z ang. National Institutes of Health, NIH) – Ann C. M. Smith oraz pediatrę, genetyczkę kliniczną i cytogenetyczkę z Oregon Health Sciences University – R. Ellen Magenis.

Choroby rzadkie, czyli co? Odpowiedź znajdziesz w filmie: 

Zobacz film: Choroby rzadkie. Co trzeba o nich wiedzieć? Źródło: Dzień Dobry TVN.

Objawy zespołu Smith-Magenis

SMS to choroba, w której przebiegu pojawia się wiele rozmaitych objawów klinicznych. U chorych stwierdza się stopnie niepełnosprawności intelektualnej od łagodnego do umiarkowanego oraz zaburzenia koordynacji ruchowej i opóźniony rozwój psychoruchowy, przez które pojawiają się problemy z chodzeniem. Chorzy są niskiego wzrostu, mają często zaburzenia postawy w postaci skoliozy, płaskostopie i brachydaktylię, czyli krótkopalczastość. Pojawiają się u nich problemy z pamięcią krótkotrwałą i nieprawidłowości laryngologiczne, takie jak opóźnienie rozwoju mowy i niski, zachrypnięty głos. Często stwierdza się niewydolność podniebienno-gardłową i nieprawidłowości w budowie i/lub czynności oskrzeli i tchawicy. Od około 8 roku życia rozwija się otyłość z powodu nocnych napadów głodu, tzw. wilczy głód, i częstych zaparć.

Zespół Smith-Magenis objawia się zaburzeniami zachowania. U chorych występować mogą trudności w skupieniu uwagi, hiperaktywność, częste wybuchy złości, impulsywność, wahania nastrojów, agresja i autoagresja, nieposłuszeństwo. Obserwuje się częste skubanie skóry, obgryzanie paznokci, przytulanie samego siebie, ślinienie palców, wkładanie przedmiotów i dłoni do ust, kołysanie się, tendencję do samookaleczenia, tzw. zachowanie lick and flip przejawiające się szybkim przerzucaniem stron książki czy czasopisma, bez zainteresowania treścią. Często stwierdza się zakłócenie rytmu dobowego i zaburzenia snu.

W okresie noworodkowym u chorych na SMS występuje hipotonia mięśniowa – słabe napięcie mięśniowe u dzieci, trudności w karmieniu – niechęć do ssania i refluks żołądkowo-przełykowy. Inne zaburzenia neurologiczne stanowić mogą neuropatia obwodowa, obniżona wrażliwość na ból i padaczka. U chorych na SMS rozwijają się zaburzenia wzroku (microcornea – za mała średnica rogówki i odwarstwienie siatkówki), słuchu (niedosłuch, nawracające zapalenia ucha środkowego, nadwrażliwość na niektóre dźwięki), górnych dróg oddechowych, wady serca oraz ze strony układu moczowego.

Dysmorfia twarzy w zespole Smith-Magenis

Typowe dla zespołu Smith-Magenis są zmiany w wyglądzie twarzy. Dysmorfia twarzoczaszki to m.in.:

  • brachycefalia, czyli krótkogłowie,
  • szeroka i kwadratowa twarz,
  • skośnie do góry ustawione szpary powiekowe, hiperteloryzm, czyli zwiększenie odległości między gałkami ocznymi, które są głęboko osadzone,
  • szeroka nasada małego nosa o wydatnym czubku,
  • wywinięta górna warga, pełne wargi,
  • wystające czoło,
  • nisko osadzone uszy,
  • krótka rynienka nosowo-wargowa,
  • hipoplazja środkowej części twarzy,
  • synophrys, czyli połączenie się brwi w linii środkowej twarzy, tzw. zrośnięte brwi,
  • mała i wysunięta żuchwa,
  • niedorozwój zębów, wystawanie dolnych siekaczy, agenezja zębów, taurodontyzm.

Niekiedy występuje także rozszczep podniebienia.

Kiedy warto wykonać badania genetyczne? Dowiesz się tego z filmu: 

Zobacz film: Po co i kiedy warto zrobić badania genetyczne? Źródło: 36,6.

Różnicowanie zespołu Smith-Magenis

Wiele objawów występujących u chorych na zespół Smith-Magenis może pojawić się w przebiegu innych zespołów genetycznych, co stanowi źródło częstych trudności diagnostycznych. W związku z tym konieczna bywa diagnostyka różnicowa SMS m.in. z:

  • zespołem Williamsa,
  • zespołem delecji 22q11.2,
  • zespołem łamliwego X,
  • zespołem Pradera-Williego,
  • autyzmem,
  • zespołem deficytu uwagi z nadmierną aktywnością ruchową (ADHD),
  • zespołem Downa.

Leczenie zespołu Smith-Magenis

Chorzy na zespół Smith-Magenis wymagają opieki ze strony interdyscyplinarnego zespołu medycznego ze względu na rozmaite objawy pojawiające się w przebiegu choroby. Małe dzieci z problemami w karmieniu podlegają konsultacji gastroenterologicznej. Rozszczep podniebienia wymaga leczenia chirurgicznego. Konieczne jest stałe kontrolowanie ciśnienia krwi, profilu lipidowego krwi, parametrów funkcji nerek. Chorzy poddawani są odpowiednio dopasowanej rehabilitacji i terapii mowy. Ze względu na tendencję do otyłości i zwiększone ryzyko cukrzycy konieczne są dieta i badania poziomu cukru we krwi. Dodatkowo chorzy korzystają z porad m.in. kardiologa, neurologa, nefrologa, logopedy, foniatry, okulisty, psychologa i psychiatry, endokrynologa, stomatologa, ortodonty, dietetyka, ortopedy.

Bibliografia:

1. Zawilska J.B., Zespół Smith-Magenisa - zaburzenia psychoneurologiczne, „Postępy Psychiatrii i Neurologii”, 2006, 15(3), s. 165-170.

2. Gropman A.L., Elsea S., Duncan W.C., Smith A.C., New developments in Smith-Magenis syndrome (del 17p11.2), „ Current Opinion in Neurology”, 2007, 20(2), s. 125-134.

3. Smith A.C., Magenis R.E., Elsea S.H., Overview of Smith-Magenis syndrome, “The Association of Genetic Technologists”, 2005, 31(4), s. 162-167.

Czy artykuł okazał się pomocny?
Tak Nie
6
1
Polecamy
Zespół Ehlersa-Danlosa.
Jakie są objawy i metody leczenia?
Zespół Ehlersa-Danlosa. Jakie są objawy i metody leczenia? Dzień Dobry TVN
Czym jest zespół Kabuki?
Przyczyny, objawy i leczenie zespołu Niikawa-Kuroki
Czym jest zespół Kabuki? Przyczyny, objawy i leczenie zespołu Niikawa-Kuroki TVN zdrowie
Co to jest zespół Pierre-Robin?
Objawy i leczenie zespołu Pierre-Robin
Co to jest zespół Pierre-Robin? Objawy i leczenie zespołu Pierre-Robin TVN zdrowie
Jak rozpoznać cyklotymię?
Poznaj jej przyczyny, objawy i metody leczenia
Jak rozpoznać cyklotymię? Poznaj jej przyczyny, objawy i metody leczenia Dzień Dobry TVN
Komentarze (0)
Nie przegap
Dietetyczka radzi: Dieta ketogeniczna - plan, efekty, przepisy i skutki uboczne
Dietetyczka radzi: Dieta ketogeniczna - plan, efekty, przepisy i skutki uboczne
Dieta niskowęglowodanowa, czyli skuteczna redukcja tkanki tłuszczowej. Na czym polega dieta niskowęglowodanowa – zasady i efekty jej stosowania. Przykładowy dzienny jadłospis
Dieta niskowęglowodanowa, czyli skuteczna redukcja tkanki tłuszczowej. Na czym polega dieta niskowęglowodanowa – zasady i efekty jej stosowania. Przykładowy dzienny jadłospis
Co oznacza i do czego prowadzi zanik kory mózgowej? Przyczyny i objawy schorzenia
Co oznacza i do czego prowadzi zanik kory mózgowej? Przyczyny i objawy schorzenia
Kiedy i co można jeść po gastroskopii? Zalecenia po badaniu
Kiedy i co można jeść po gastroskopii? Zalecenia po badaniu
Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
Dieta paleo - przykładowy jadłospis, przepisy, zasady i efekty
Dieta paleo - przykładowy jadłospis, przepisy, zasady i efekty