Choroby zakaźne mogą być bardzo niebezpieczne. Zdarza się, że bardzo szybko się rozprzestrzeniają i atakują znaczną część populacji. W sytuacji, gdy dane schorzenie w jednym czasie obejmie duży obszar mówi się o pandemii - czyli epidemii choroby zakaźnej.
Pandemia a epidemia - czym się różnią?
Termin epidemia odnosi się do zwiększonej liczby zachorowań na danym obszarze w określonym czasie. O pandemii mówi się w sytuacji, gdy epidemia rozprzestrzeni się na bardzo duży obszar lub na cały świat.
Choroby, które mogą prowadzić do pandemii charakteryzują się:
- niską śmiertelnością zakażonych osób;
- wysoką zaraźliwością;
- długim okresem zaraźliwości, osoba, która jest nosicielem patogenu może nie mieć objawów i zarażać innych;
- brakiem odporności na patogen u populacji.
Infekcja bakteryjna czy wirusa? Jak je odróżnić? Dowiecie się tego z filmu?
Do największych pandemii w historii należą:
- grypa hiszpańska - w latach 1918-1919 grypa zabiła ponad 50 mln ludzi na całym świecie;
- grypa azjatycka - pandemia wybuchła w 1975 roku, zabiła 1 mln osób;
- grypa Hong-Kong - pandemia wybuchła w 1968 roku, z jej powodu zmarło milion osób;
- grypa A/H1N1 - w latach 2009–2010 ten rodzaj grypy zabił 150–580 tysięcy osób;
- dżuma Justyniana - wybuchła w VI wieku i uśmierciła 40 proc. mieszkańcu Konstantynopola;
- czarna śmierć - to choroba, którą wywołały pałeczki dżumy (Yersinia pestis), najprawdopodobniej pierwsze ognisko choroby pojawiło się w Chinach lub w Azji Środkowej, a poprzez Jedwabny Szlak trafiła na Krym, następnie rozlała się na Europę i basen Morza Śródziemnego. Przypuszcza się, że chorobotwórcze patogeny przenosiły pchły, które bytowały na szczurach, czarna śmierć zabiła 200 milionów osób;
- ospa prawdziwa - nazywana też czarną ospą w XVI wieku zebrała żniwo w Ameryce Północnej i Południowej, w XVIII wieku dotarła do Europy, gdzie zabiła około 60 milionom ludzi;
- cholera - szacuje się, że tylko w Indiach choroba zabiła 40 milionów, w Europie i Ameryce z jej powodu zmarło ok. 100 tysięcy ludzi;
- dżuma - choroba pojawiła się w Chinach w XIX wieku, następnie rozprzestrzeniła się na pozostałe kontynenty. Tylko w Chinach zabiła około 12 milionów ludzi;
- wielka zaraza w Londynie - w latach 1665-1666 w Londynie pojawiła się nieznana choroba, która zabiła 100 tysięcy osób. Zdaniem badaczy tajemniczą chorobą, która dotarła do Londynu wraz z holenderskim statkiem to dżuma.
Pandemia - jak ją zatrzymać?
Zatrzymanie pandemii nie jest proste. Wymaga wielu - zakrojonych na szeroką skalę - działań. Tylko trzymanie i przestrzeganie ustalonych zasad daje szansę zatrzymać rozwój epidemii. Chodzi tu o wprowadzenie częstszych kontroli, np. na lotniskach, czy zamykanie urzędów i szkół. Niezwykle ważna jest edukacja ludzi z obszarów dotkniętych pandemią. To w dużej mierze od ich podejścia i stopnia, w jakim przestrzegają zasad bezpieczeństwa.
Równocześnie powinny być prowadzone badania nad lekiem czy szczepionką, które mogłyby pomóc w leczeniu chorych i powstrzymać dalsze rozprzestrzenianie się choroby.
