Barwinek pospolity ma szerokie zastosowanie. Już od wieków można go spotkać w ziołolecznictwie. Jako jedno z niewielu ziół ma tak wiele zastosowań – hamuje nawet rozprzestrzenianie się komórek nowotworowych. Warto jednak pamiętać, że barwinek pospolity może mieć też skutki uboczne i jego stosowanie zaleca się skonsultować ze specjalistą. Zioło to nie powinno być używane np. przez kobiety w ciąży i podczas okresu laktacji, gdyż jego działanie może zaszkodzić dziecku.
Zobacz także:
Co to jest bylica piołun i jak wygląda? Właściwości lecznicze i działanie zioła
Owoce jałowca pospolitego mają cenne właściwości prozdrowotne. Jak je wykorzystać?
Sok z brzozy – właściwości i zastosowanie. Pijmy na zdrowie!
Barwinek pospolity – co to jest?
Barwinek pospolity (łac. Vinca minor), znany także jako Vinca rosea, Lochnera rosea oraz Ammocallis rosea, to krzewinka z rodziny toinowatych rosnąca w lasach europejskich. Ma ok. 10–20 cm, jest zimozielona, a jej pędy położone są nisko przy podłożu. Na wiosnę (kwiecień–maj) pojawiają się na nich liliowo-niebieskie kwiaty. Na ozdobnych odmianach tej rośliny można spotkać także kwiaty w kolorze białym, zielono-żółtym i lawendowym. Ponadto barwinka pospolitego można poznać po błyszczących i eliptycznych liściach. Jego owoce są małe, pękające i suche. Często wykorzystywany jest w medycynie – w formie suszu z całego ziela, tylko z liści bądź wyciągu z rośliny. W niektórych lekach stosowane są alkaloidy zawarte w barwinku pospolitym.
Jakie właściwości lecznicze ma barwinek pospolity?
Barwinek pospolity, mimo iż często upiększa polskie ogrody, znany jest również ze swoich właściwości zdrowotnych. Już w średniowieczu używany był jako zioło lecznicze. W klimacie tropikalnym stosowany był natomiast w medycynie ludowej. Wykorzystywany jest głównie ze względu na winblastynę i winkrystynę – alkaloidy, czyli związki organiczne pochodzenia roślinnego (głównie) zawierające azot. Dzięki nim barwinek pospolity stosowany jest w leczeniu nadciśnienia tętniczego. Ponadto poprawia również przepływ krwi mózgowej i hamuje rozrost tkanki nowotworowej, dlatego przydaje się także w chorobach, takich jak:
- chłoniaki złośliwe;
- mięsaki;
- białaczka;
- grzybica;
- choroba Hodgkina.
Dodatkowo alkaloidy metabolizują związki monoaminowe w mózgu, co ma pozytywny wpływ np. na pamięć i nastrój. Barwinek pospolity poprawia krążenie i obniża poziom glukozy we krwi. Nie ma na to jednoznacznych dowodów, ale możliwe, że przyczynia się również do podniesienia odporności organizmu, co zmniejsza podatność na infekcje. Zioło stosowane jest również ze względu na właściwości pobudzające układ nerwowy. Przyczynia się do łagodzenia bólu. Barwinek pospolity hamuje krwotoki – dotyczy to krwawień z układu pokarmowego, tych podczas menstruacji bądź krwotoków z nosa. Można go stosować także podczas zapalenia błon śluzowych i skóry, w przebiegu biegunki, anemii, oparzeń, zapalenia migdałków i innych schorzeń.
Barwinek pospolity – czy może być szkodliwy?
Warto podkreślić, że barwinek pospolity, oprócz tego, że posiada wiele korzyści dla zdrowia, może powodować również skutki uboczne. U kobiet w ciąży i starszych może wywołać działania niepożądane, dlatego nie mogą go stosować (może być np. przyczyną poronienia). Karmiące matki również powinny go unikać ze względu na negatywny wpływ na dziecko i wystrzegać się barwinka w składzie farmaceutyków. Szczególnie niekorzystne działanie stwierdza się również podczas stosowania preparatów z barwinkiem u osób z chorobami nerek, wątroby i płuc. Dodatkowo nie powinny go przyjmować osoby przed zabiegami operacyjnymi, gdyż, ze względu na właściwości obniżające ciśnienie krwi, może prowadzić do powikłań w trakcie i po zabiegu. Do działań niepożądanych zalicza się także: zawroty i bóle głowy, utratę apetytu, nieregularne bicie serca oraz bezsenność. Należy jednak podkreślić, że jeśli zioła stosowane są prawidłowo, a także jeśli ich zażywanie zostało skonsultowane wcześniej z lekarzem, jest mniejsze ryzyko, że wystąpią niepożądane skutki.
Jak stosować barwinek pospolity?
Stosowanie barwinka pospolitego nie jest określone konkretnymi dawkami tego zioła. Można za to wyznaczyć dozy zażywania zawartych w nim alkaloidów pod względem konkretnych objawów, dolegliwości bądź stanów chorobowych. Na przykład podczas terapii hamującej rozprzestrzenianie się komórek nowotworowych stosuje się 0,05–0,15 mg/kg i 0,1–0,2 mg/kg. Przygotowany napar należy pić 3 razy na dobę po ok. 1–2 ml. Z kolei herbatę z suszu z barwinka pospolitego przygotowuje się z 1 łyżeczki zioła, a następnie zalewa wrzątkiem i parzy ok. 10 minut – taką mieszankę można stosować także 3 razy na dobę. Przede wszystkim należy jednak pamiętać, że w przypadku, gdy chorujemy na jakiekolwiek choroby przewlekłe lub przyjmujemy leki, należy skonsultować stosowanie ziół ze swoim lekarzem.
Przy jakich dolegliwościach warto sięgnąć po zioła? Dowiesz się tego z filmu:
