Polub nas na Facebooku
Czytasz: Choroby jelita grubego – rodzaje, objawy i leczenie
menu
Polub nas na Facebooku

Choroby jelita grubego – rodzaje, objawy i leczenie

Jelito grube

Fot: dimdimich / gettyimages.com

Choroby jelita grubego stanowią poważny problem zdrowotny współczesnych społeczeństw. Nowotwory są częstą przyczyną śmierci, a przewlekłe nieswoiste zapalenia wpływają znacząco na komfort życia i wymagają kompleksowego, ciągłego leczenia.

Jelito grube to jeden z największych narządów ludzkiego ciała. Ta końcowa część przewodu pokarmowego spełnia wiele funkcji, a jej różnorodne choroby często obniżają komfort życia i zwiększają prawdopodobieństwo powstania nowotworu złośliwego. Regularne badania osób chorych i należących do grup ryzyka zdecydowanie poprawiają odległe rokowania pacjentów.

Jelito grube – budowa i funkcje

Jelito grube składa się z kątnicy z wyrostkiem robaczkowym, okrężnicy, esicy i odbytnicy, której częścią jest odbyt. Okrężnica dzielona jest umownie na wstępnicę (zlokalizowaną po prawej stronie brzucha), poprzecznicę i zstępnicę (znajdującą się w lewej części jamy brzusznej).

Jedną z głównych funkcji jelita grubego jest wchłanianie płynów, elektrolitów, mikroelementów, niektórych substancji odżywczych i witamin (których część jest również w jelicie syntezowana dzięki stałej obecności fizjologicznej flory bakteryjnej). Inne zadania jelita grubego to formowanie z resztek pokarmowych stolca i zapewnianie prawidłowego, cyklicznego procesu defekacji.

Choroby jelita grubego – rodzaje

Najczęściej spotykane rodzaje chorób jelita grubego to:

  • zespół jelita drażliwego (nadwrażliwego),
  • uchyłkowatość,
  • polipy lub polipowatość błony śluzowej,
  • nowotwory (zajmujące odpowiednio 2. miejsce u mężczyzn i 3. u kobiet, jeśli chodzi o częstość zgonu z przyczyn onkologicznych).

Wśród chorób odbytu często spotyka się guzki krwawnicze (hemoroidy, żylaki odbytu), szczeliny, ropnie okołoodbytnicze oraz nowotwory.

Jak działa układ pokarmowy? Dowiesz się tego z naszego filmu

Zobacz film: Jak zbudowany jest układ pokarmowy? Źródło: 36,6.

Uchyłkowatość jelita grubego

Uchyłkowatość jelita grubego to schorzenie polegające na powstawaniu licznych (nawet kilkuset) uwypukleń ściany jelita, stanowiących miejsce zalegania mas kałowych, częstych zapaleń, a nawet perforacji jelita. Jako przyczynę podaje się zaburzenia czynnościowe oraz atypowe unerwienie ściany jelita, powodujące zmniejszenie jego napięcia.

Polipy i polipowatość

Polipy są uszypułowanymi tworami, powstającymi wskutek przerostu błony śluzowej jelita grubego. Pojedyncze pojawiają się w świetle jelita jako powikłania stanów zapalnych, mnogie (polipowatość) są chorobą o podłożu genetycznym. Uważane są zwykle za nowotwór łagodny. W praktyce klinicznej traktowane są jako stan przedrakowy i w przypadku zdiagnozowania (najczęściej podczas kolonoskopii) usuwane i badane histologicznie.

Niektóre nowotwory złośliwe jelita grubego mogą również przyjmować postać polipów. Najczęściej polipy nie powodują widocznych objawów klinicznych, choć większe mogą być przyczyną krwawień, podniedrożności lub niedrożności.

Nieswoiste zapalne choroby jelita grubego

Przewlekłe nieswoiste choroby zapalne to duży problem leczniczy. Choroby te to przede wszystkim wrzodziejące zapalenie jelita grubego i choroba Leśniowskiego-Crohna. Pierwsza z nich jest chorobą wyłącznie jelita grubego (najczęściej jego lewej części). Zmiany dotyczą dużych powierzchni jelita, głównie śluzówki i warstwy podśluzówkowej. Choroba

Leśniowskiego-Crohna może obejmować jelito cienkie lub grube. Zmiany mają charakter ogniskowy, dotyczą całej grubości ściany jelita i częściej prowadzą do powikłań pod postacią ropni, przetok lub zrostów. W obu przypadkach za przyczynę uważa się kombinację czynników genetycznych, autoimmunologicznych oraz środowiskowych.

Objawy chorób jelita grubego

Objawy chorób jelita grubego mogą być przez długi czas nieswoiste:

  • wzdęcia,
  • zaburzenia wypróżniania (pod postacią biegunek lub zaparć),
  • obecność w stolcu krwi, dużych ilości śluzu,
  • niedokrwistość (spowodowana zaburzeniami wchłaniania żelaza),
  • znaczna utrata wagi.

W przypadku schorzeń zapalnych objawy mogą nasilać się po spożyciu potraw smażonych, ciężkostrawnych, ostrych, zawierających dużo błonnika. W niektórych z tych chorób mogą pojawiać się również (poprzez reakcje autoimmunologiczne) odległe objawy zapalenia, np. stawów, gałki ocznej, nerek, trzustki.

W przebiegu ciężkich chorób jelita grubego często dochodzi do powstawania ropni, zrostów lub przetok. Stanami zagrożenia życia są komplikacje, takie jak perforacja jelita lub niedrożność, zapalenie otrzewnej, ostre rozdęcie okrężnicy, krwawienie do przewodu pokarmowego.

Leczenie chorób jelita grubego

Przewlekłe choroby zapalne leczy się zwykle zachowawczo: stosując odpowiednią dietę, eliminując czynniki ryzyka (palenie, alkohol). W zaostrzeniach podaje się leki przeciwzapalne (niesterydowe lub kortykosteroidy), immunosupresyjne i biologiczne.

Stany ostre (perforacje, ropnie, przetoki, utrzymujące się ostre rozdęcie okrężnicy, zwężenia lub niedrożność jelita, zapalenie otrzewnej) wymagają leczenia chirurgicznego, które w uzasadnionych przypadkach może obejmować nawet usunięcie dużej części lub całości jelita grubego.

Nowotwory jelita grubego są najczęściej leczone chirurgicznie (z ewentualnym uzupełnieniem chemio- i radioterapią). Ostateczną decyzję co do sposobu leczenia podejmuje się jednak po ocenie typu nowotworu, jego umiejscowienia i zaawansowania.

Wiele chorób jelita grubego można, dzięki postępom medycyny, skutecznie diagnozować i leczyć. Podstawą jest wczesne zgłoszenie się do lekarza, wykonanie pełnej (w tym kolonoskopowej) diagnostyki, ścisłe przestrzeganie zaleceń dotyczących diety, sposobu życia, leczenia. Regularne poddawanie się badaniom kontrolnym pozwala na rozpoznanie zagrożeń i zapobieganie groźnym powikłaniom.

Zobacz film i dowiedz się kiedy warto zrobić kolonoskopię

Zobacz film: Dlaczego watro wykonywać kolonoskopie? Źródło: 36,6.

Czy artykuł okazał się pomocny?
Tak Nie
67
2
Polecamy
Jak leczyć uchyłki jelita grubego – objawy i przyczyny schorzenia
Jak leczyć uchyłki jelita grubego – objawy i przyczyny schorzenia TVN zdrowie
Choroby jelit – jakie są ich przyczyny i jak skutecznie je leczyć? 
Choroby jelit – jakie są ich przyczyny i jak skutecznie je leczyć?  TVN zdrowie
Atak kamicy nerkowej - ból porównywalny do porodowego.
Jak leczyć chorobę?
Atak kamicy nerkowej - ból porównywalny do porodowego. Jak leczyć chorobę? Dzień Dobry TVN
Przyczyny oraz leczenie wysypki na twarzy niemowlaka
Przyczyny oraz leczenie wysypki na twarzy niemowlaka Dzień Dobry TVN
Komentarze (0)
Nie przegap
Dietetyczka radzi: Dieta ketogeniczna - plan, efekty, przepisy i skutki uboczne
Dietetyczka radzi: Dieta ketogeniczna - plan, efekty, przepisy i skutki uboczne
Dieta niskowęglowodanowa, czyli skuteczna redukcja tkanki tłuszczowej. Na czym polega dieta niskowęglowodanowa – zasady i efekty jej stosowania. Przykładowy dzienny jadłospis
Dieta niskowęglowodanowa, czyli skuteczna redukcja tkanki tłuszczowej. Na czym polega dieta niskowęglowodanowa – zasady i efekty jej stosowania. Przykładowy dzienny jadłospis
Co oznacza i do czego prowadzi zanik kory mózgowej? Przyczyny i objawy schorzenia
Co oznacza i do czego prowadzi zanik kory mózgowej? Przyczyny i objawy schorzenia
Kiedy i co można jeść po gastroskopii? Zalecenia po badaniu
Kiedy i co można jeść po gastroskopii? Zalecenia po badaniu
Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
Dieta paleo - przykładowy jadłospis, przepisy, zasady i efekty
Dieta paleo - przykładowy jadłospis, przepisy, zasady i efekty