Choroba Bechterewa ma podłoże autoimmunologiczne, co sprawia, że jej objawy z czasem nieuchronnie się nasilają. Podstawowe działanie lecznicze ma na celu spowolnienie rozwoju schorzenia i zachowanie sprawności chorego. Terapia zwykle nie pozwala na całkowite zahamowanie postępu choroby oraz na regresję istniejących już zmian w kręgosłupie.
Pierwsze objawy choroby Bechterewa
Choroba Bechterewa pojawia się najczęściej u osób w wieku 20–40 lat. Zdecydowaną większość chorych (ok. 70%) stanowią mężczyźni. Pierwsze objawy nie są specyficzne i mogą być interpretowane jako przejściowe dolegliwości o typie korzeniowym lub efekt przeciążenia kręgosłupa i przemęczenia. Chory skarży się na bóle w dolnej części pleców (w okolicy lędźwiowo-krzyżowej), pojawiające się najczęściej w nocy. Typowe poranne dolegliwości ustępują po okresie aktywności lub gimnastyce, a powracają w spoczynku. Stopniowo ból rozprzestrzenia się do pośladków, stawów biodrowych i ud. Pojawiają się kłujące lub opasujące bóle w klatce piersiowej, związane z oddychaniem, skrętami tułowia i pochylaniem się. We wczesnej fazie choroby częste są również objawy podobne do obserwowanych w przebiegu infekcji wirusowych: ogólne osłabienie, podwyższona ciepłota ciała, utrata wagi, brak łaknienia.
Objawy zaawansowanej choroby Bechterewa
Wtórnym efektem nasilających się dolegliwości jest przyjmowanie przez chorego na ZZSK charakterystycznej, pochylonej pozycji ciała. Pacjent stoi na ugiętych nogach, z kolanami odchylonymi na boki i tułowiem nachylonym ku przodowi. Lordoza lędźwiowa kręgosłupa (łukowate wygięcie, skierowane w części środkowej ku przodowi) jest zniesiona, natomiast znacznie pogłębia się przednie wygięcie jego części piersiowej. Aby skompensować zmienioną postawę ciała i umożliwić prawidłowe, pionowe ustawienie głowy, kręgosłup szyjny jest odchylany ku tyłowi. Ponieważ również w tej części kośćca pojawiają się zmiany chorobowe, położenie to utrwala się, stając się przyczyną dodatkowych dolegliwości. Ruchomość szyi z czasem się zmniejsza, co powoduje, że chory, chcąc dostrzec przedmioty znajdujące się z boku, obraca się w stronę obserwowanego obiektu całym ciałem.
Ze względu na zaburzenie spoczynkowej pozycji ciała, niemożność wyprostowania się oraz równoległy rozwój zmian chorobowych w stawach krzyżowo-biodrowych, zaburzeniu ulega również proces chodzenia. Chory z ZZSK porusza się w pochyleniu, chodem kaczkowatym, z pochyloną głową.
Choroba Bechterewa – przyczyny i objawy pozastawowe
Choroba Bechterewa jest schorzeniem autoimmunologicznym – wynika z nadmiernej reakcji układu odpornościowego na własne tkanki. W przypadku ZZSK prowadzi to do zmian zapalnych, nadmiernego uwapniania i zarastania krążków i stawów międzykręgowych, więzadeł okołokręgosłupowych, a nawet całkowitego zesztywnienia kręgosłupa. Podobnego typu zmiany pojawiają się w stawach krzyżowo-biodrowych i biodrowych oraz w niektórych stawach kończyn.
Co zrobić, aby kręgosłup przestał boleć? Dowiesz się tego z filmu:
W związku ze zmianami procesów immunologicznych w przebiegu choroby Bechterewa atakowane są też inne tkanki. Powikłaniami pozastawowymi są na przykład:
- zapalenia błony naczyniowej oka i śródbłonka dużych naczyń (np. aorty),
- wady zastawkowe serca (np. niedomykalność mitralna czy aortalna),
- przewlekłe zapalenia jelit (podobne np. do choroby Leśniowskiego – Crohna),
- zapalenie prostaty (gruczołu krokowego),
- zmiany zwłóknieniowe płuc,
- amyloidoza (odkładanie się specyficznych białek w przestrzeni międzykomórkowej tkanek).
Leczenie choroby Bechterewa
Choroba Bechterewa jest leczona głównie objawowo. Terapia ma nie tylko zmniejszać natężenie dolegliwości, ale również ograniczać prowadzący do zmian w obrębie kręgosłupa stan zapalny i w możliwie maksymalnym stopniu spowalniać rozwój choroby. U chorych stosuje się najczęściej:
- niesterydowe leki przeciwzapalne,
- glikokortykosteroidy, które podaje się w ciężkich stanach lub aby przerwać zaostrzenie choroby i doprowadzić do remisji,
- leki immunosupresyjne (zmniejszające reakcje odpornościowe),
- niektóre leki cytostatyczne.
Chorego poddaje się intensywnej fizykoterapii, kinezyterapii i gimnastyce usprawniającej. Skutecznym sposobem na poprawę stanu chorego z ZZSK jest kompleksowe leczenie uzdrowiskowe.
Jak działa i jak jest zbudowany układ kostny? Dowiesz się tego z filmu:
Choroba Bechterewa a dieta
W związku z autoimmunologicznym mechanizmem schorzenia uważa się, że obecność w diecie produktów alergizujących i ciężkostrawnych może zaostrzać i przyspieszać przebieg choroby Bechterewa. Niekorzystny wpływ mają również przewlekłe zaparcia. Z tego względu zaleca się stosowanie diety zbliżonej do śródziemnomorskiej. Powinna składać się ona z dużej ilości warzyw, owoców, tłustych ryb morskich, nasion roślin strączkowych i produktów pełnoziarnistych będących źródłem błonnika (razowe pieczywo, ryż, kasze, płatki). Jeśli w przebiegu choroby Bechterewa dochodzi do przewlekłego zapalenia jelit, dietę należy szczegółowo konsultować z lekarzem prowadzącym lub dietetykiem.
