Borowik szlachetny (prawdziwek) - wartości odżywcze
Borowik szlachetny (Boletus edulis), czyli prawdziwek to grzyb składający się głównie z wody. Charakteryzuje go duża zawartość białka (28-33 g/100 g suchej masy), żelaza, magnezu, fosforu oraz witamin B2, B3 i C. W 100 g grzyba znajdziemy także od 50 do 70 kcal oraz 8 rodzajów różnych aminokwasów egzogennych. Prawdziwek zawiera także węglowodany i składniki mineralne (fosfor i potas), a 30 proc. całkowitej zawartości tłuszczy w grzybie stanowią wielonienasycone kwasy tłuszczowe.
Grzyby są nazywane leśnym mięsem, właśnie ze względu na dużą zawartość białka. Zawartość potasu pozytywnie wpływa na pracę układu krążenia, a witaminy z grupy B normalizują i wspierają pracę układu nerwowego. Jedzenie grzybów poprawia koncentrację, a także odporność organizmu.
Borowiki szlachetne są bogatym źródłem:
- magnezu,
- żelaza,
- fosforu,
- potasu,
- białka,
- witaminy B2,
- witaminy B3,
- witaminy C.
Uwaga! Prawdziwki kumulują w sobie metale ciężkie, w tym rtęć. Grzyby powinno się zatem zbierać w środku lasu, z dala od autostrad.
Borowik szlachetny - sezon na zbieranie i występowanie
Prawdziwki można zbierać od czerwca aż do grudnia, w lasach każdego rodzaju. Najłatwiej zlokalizować grzyby na podstawie określonych drzew - borowikowa grzybnia saprofituje na korzeniach sosen, buków i świerków. Prawdziwki rosną przeważnie na terenach z dostępem do światła, głównie na brzegach lasu albo w sąsiedztwie leśnych ścieżek.
Fot. gaffera / Getty Images
Prawdziwek - przepisy na przygotowanie borowika szlachetnego
Borowiki szlachetne mogą być spożywane zarówno w formie suszonej, jak i po poddaniu ich obróbce termicznej w potrawach, np. sałatkach czy zupach. Ten gatunek grzyba może być mrożony, a w sklepach bardzo często spotykamy go w postaci marynowanej w zalewie octowej.
Zupa krem z borowika szlachetnego
- kilogram prawdziwków,
- 1,5 litra bulionu warzywnego,
- 2 ząbki czosnku,
- 2 cebule,
- łyżka masła,
- natka pietruszki,
- śmietana 30 %,
- szczypta soli i pierzu.
Przygotowanie:
Pokrojone borowiki smaż na patelni na rozpuszczonym maśle z dodatkiem cebuli. Grzyby powinny mieć kolor złoty, a cebulka powinna być zeszklona. Kiedy tak się stanie dodaj do nich bulion warzywny, czosnek i natkę pietruszki. Gotuj wszystko przez około 10-15 minut, a następnie dodaj śmietanę i gotuj jeszcze kilka minut. Wszytko zblenduj na gładka masę.
Grzyby to prawdziwe dary lasu. Dlaczego warto je jeść? Zobaczcie na filmie:
Czy dzieci mogą jeść grzyby?
NIE. Niedojrzały układ pokarmowy i odpornościowy dziecka może zareagować bardzo silna alergią lub niestrawnością na zjedzenie grzyba. Nawet niegroźny i popularny grzyb - pieczarka, może krótko mówiąc spowodować zatrucie organizmu dziecka. Dzieci do 8. roku życia nie powinny spożywać grzybów.
Borowik szlachetny - hodowla
Borowika szlachetnego można wyhodować samemu. Grzybnia dostępna w sklepach ogrodniczych. Najlepszy czas na "sadzenie" borowika to przełom kwietnia i października. Grzybnię należy umieścić w pobliżu drzewa (najlepiej młodego) iglastego lub liściastego, bo to w ich otoczeniu borowik szlachetny czuje się najlepiej. Za podłoże powinna posłużyć ziemia ogrodniczą z dużą zawartością odkwaszonego torfu lub ziemia z lasu.
Borowik szlachetny - jak go wyhodować?
Zaleca się, aby wokół pnia drzewa wykopać 2 otwory o średnicy 30-40 cm i głębokości 15 cm. Otwory powinny znajdować się w odległości 0,5m – 5m od pnia drzewa. Dwa otwory należy wypełnić do połowy przygotowanym podłożem i umieścić w nich grzybnię w proporcji 1/3 opakowania na każdy otwór. Następnie otwory trzeba zasypać do wysokości gruntu, mocno ubić i podlać (jedno wiadra wody na każdy dołek). Otwory dobrze jest przykryć warstwą liści, igieł, mchu, gałązek itp. z lasu. Aby poprawić rozwój grzybni warto podlewać ją roztworem cukru (10 g cukru na 10 litrów wody). W okresie owocowania, kiedy dni są suche, grzybnię należy samemu podlewać.
Pierwsze grzyby powinny pojawić się w pierwszym lub w drugim roku od zasadzenia grzybni. Grzybnia powinna wydawać owoce przez kolejne 3-4 lata.
