Polub nas na Facebooku
Czytasz: Bilirubina całkowita – normy, badania, podwyższony poziom
menu
Polub nas na Facebooku

Bilirubina całkowita – normy, badania, podwyższony poziom

NAN

Fot: gamjai / stock.adobe.com

Bilirubina jest barwnikiem żółciowym, którego poziom pozwala ocenić funkcjonowanie wątroby. Jej nadmiar może oznaczać żółtaczkę, a także choroby hemolityczne. Sprawdź, jakie są normy bilirubiny całkowitej i jak wygląda badanie.

Bilirubina powstaje w wyniku przemiany grupy hemowej cząsteczki hemoglobiny z rozpadu krwinek czerwonych, czyli erytrocytów. Drugim źródłem bilirubiny w organizmie są cząsteczki cytochromów oraz mioglobin. Dzienna produkcja bilirubiny u zdrowego dorosłego szacowana jest na około 200–350 mg. Zdecydowanie więcej bilirubiny produkują noworodki.

Bilirubina całkowita – czym jest?

Bilirubina całkowita to łączne oznaczenie bilirubiny pośredniej i bilirubiny bezpośredniej w osoczu. Z krwi bilirubina wędruje do wątroby, gdzie po serii przemian zostaje wydalona do pęcherzyka żółciowego.

Bilirubina pośrednia (wolna) powstaje po rozpadzie krwinek czerwonych i łączy się z białkami krwi. Wychwytywana przez wątrobę, zamienia się w bilirubinę bezpośrednią po wcześniejszym sprzężeniu z kwasem glukuronowym. Bilirubina bezpośrednia (sprzężona) jest rozpuszczalna w wodzie i zostaje wydalona do kanalików żółciowych. Bilirubina jest usuwana z organizmu wraz z kałem.

Zobacz film: Składniki krwi i ich funkcje. Źródło: Getty Images / iStock

Bilirubina – badania

Badanie stężenia bilirubiny jest popularnym markerem w diagnostyce laboratoryjnej, dzięki któremu można zdiagnozować m.in. kamienie żółciowe oraz żółtaczkę. Lekarz kieruje na badanie stężenia bilirubiny osoby z oznakami nieprawidłowej czynności wątroby i w podejrzeniu zakażenia wirusowego zapalenia wątroby (WZW). Ponadto, badanie wykonuje się w przypadku podejrzeń zatrucia grzybami, narkotykami i lekami.

Zobacz też: Choroby wątroby – objawy, choroby genetyczne i immunologiczne.

U zdrowej osoby normalne jest występowanie bilirubiny w krwi, natomiast jej obecność w moczu jest alarmująca i może oznaczać chorobę. Standardowa analiza poziomu tej substancji polega na pobraniu krwi z żyły łokciowej. Badanie powinno się wykonać na czczo i powstrzymać się od jedzenia około 8 godzin przed pobraniem krwi.

Bilirubina – normy

U zdrowych dorosłych:

  • bilirubina całkowita od 0,2 do 1,1 mg/dl (3,42–20,6 µmol/l),
  • bilirubina bezpośrednia (sprzężona) od 0,1 do 0,3 mg/dl (1,7–5,1 µmol/l),
  • bilirubina pośrednia (wolna) od 0,2 do 0,7 mg/dl (3,42–12 µmol/l).

Normy te nie dotyczą kobiet w ciąży, u których występuje naturalnie podwyższony poziom bilirubiny całkowitej. Nie dotyczą one także noworodków, gdyż ich krwinki czerwone, zawierające hemoglobinę płodową, żyją znacznie krócej niż krwinki dorosłych, a mechanizmy sprzęgania wątrobowego nie wykształciły się dostatecznie.

Zobacz film: Czy krew w stolcu lub w moczu oznacza chorobę?Źródło: Bez recepty

Bilirubina całkowita u noworodków:

  • noworodki w 1 dobie – od 0,4 do 4,0 mg/dl (6,8–68,0 µmol/l),
  • noworodki 3 dni po porodzie – od 1 do 10,0 mg/dl (17,1 –171 µmol/l),
  • noworodki około 1. miesiąca – od 0,3 do 1,0 mg/dl (5,2–17,1 µmol/l).

W przypadku nieprawidłowego stężenia bilirubiny we krwi mówi się o hiperbilirubinemii. Lekarze wyróżniają dwa rodzaje: hiperbilirubinemię z przewagą bilirubiny wolnej oraz hiperbilirubinemię z przewagą sprzężonej bilirubiny. Jednym z charakterystycznych objawów wzrostu bilirubiny jest zabarwienie się skóry i białek oczu na żółto. Istnieje możliwość zabarwienia siniaków na kolor żółty.

Podwyższona bilirubina – dlaczego?

W przypadku wzrostu stężenia bilirubiny całkowitej istnieje ryzyko żółtaczki bądź żółtaczki hemolitycznej w przypadku noworodków. Zdaniem lekarzy jej objawami mogą być także zespół Criglera-Najjara typu I lub II (brak lub niedobór glukuronylotransferazy), choroba Gilberta, a także hemoliza wewnątrznaczyniowa.

Z kolei wzrost stężenia bilirubiny sprzężonej (bezpośredniej) wywoływany jest m.in.: wirusowym zapaleniem wątroby, toksycznymi uszkodzeniami wątroby (chloroformem, tetrachlorkiem węgla, trichloroetylenem, halotanem), a także ostrymi zatruciami lekami. Wysoce szkodliwe jest zatrucie paracetamolem, fenacetyną, izoniazydem, ryfampicyną, chloropromazyną.

Wśród przyczyn zwiększenia bilirubiny bezpośredniej hepatolodzy wymieniają także zatrucie muchomorem sromotnikowym, choroby metaboliczne: zespół Dubina-Johnsona, późną fazę choroby Wilsona, galaktozemię, tyrozynemię, mukowiscydozę oraz niedobór alfa-1-antytrypsyny.

Niewykluczone, że osoba z podwyższonym poziomem bilirubiny mogła zapaść na marskość wątroby oraz cholestazę o różnych podłożach. Podwyższona bilirubina całkowita to objawy żółtaczki poalkoholowej, zwłóknień przewodów żółciowych, kamicy żółciowej, a nawet nowotworu trzustki. Dlatego w przypadku wyników znacznie odbiegających od normy, trzeba jak najszybciej skonsultować się z lekarzem, który dokona sprecyzowanej diagnozy lub zleci dodatkowe badania.

Zobacz film: Prawidłowe wyniki morfologii. Źródło: Bez recepty

Czy artykuł okazał się pomocny?
Tak Nie
214
32
Polecamy
Norma cukru we krwi – u dorosłych, u dzieci, w ciąży.
Jaka jest norma po posiłku i na czczo?
Norma cukru we krwi – u dorosłych, u dzieci, w ciąży. Jaka jest norma po posiłku i na czczo? Dzień Dobry TVN
Hashimoto – kobieca choroba w męskim wydaniu 
Hashimoto – kobieca choroba w męskim wydaniu  Dzień Dobry TVN
Żółtaczka fizjologiczna u noworodka – jakie są jej objawy i przebieg?
Żółtaczka fizjologiczna u noworodka – jakie są jej objawy i przebieg? TVN zdrowie
Czy żółte białka oczu oznaczają chorobę?
Przyczyny zażółconych oczu
Czy żółte białka oczu oznaczają chorobę? Przyczyny zażółconych oczu TVN zdrowie
Komentarze (0)
Nie przegap
Dietetyczka radzi: Dieta ketogeniczna - plan, efekty, przepisy i skutki uboczne
Dietetyczka radzi: Dieta ketogeniczna - plan, efekty, przepisy i skutki uboczne
Dieta niskowęglowodanowa, czyli skuteczna redukcja tkanki tłuszczowej. Na czym polega dieta niskowęglowodanowa – zasady i efekty jej stosowania. Przykładowy dzienny jadłospis
Dieta niskowęglowodanowa, czyli skuteczna redukcja tkanki tłuszczowej. Na czym polega dieta niskowęglowodanowa – zasady i efekty jej stosowania. Przykładowy dzienny jadłospis
Co oznacza i do czego prowadzi zanik kory mózgowej? Przyczyny i objawy schorzenia
Co oznacza i do czego prowadzi zanik kory mózgowej? Przyczyny i objawy schorzenia
Kiedy i co można jeść po gastroskopii? Zalecenia po badaniu
Kiedy i co można jeść po gastroskopii? Zalecenia po badaniu
Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
Dieta paleo - przykładowy jadłospis, przepisy, zasady i efekty
Dieta paleo - przykładowy jadłospis, przepisy, zasady i efekty