Polub nas na Facebooku
Czytasz: Badanie tarczycy – jak się właściwie przygotować i jaki jest jego przebieg? 
menu
Polub nas na Facebooku

Badanie tarczycy – jak się właściwie przygotować i jaki jest jego przebieg? 

Młoda kobieta trzyma się za gardło widoczna na zdjęciu tarczyca

Fot. Tharakorn / Getty Images

Podstawowe badanie tarczycy może zostać przeprowadzone przez każdego lekarza. W razie potrzeby wystawia on pacjentowi skierowanie do poradni endokrynologicznej, gdzie podjęta zostaje pełna diagnostyka w kierunku chorób tarczycy.

Tarczyca jest gruczołem dokrewnym produkującym hormony niezbędne do regulacji tempa metabolizmu węglowodanów, tłuszczów i białek w organizmie. Schorzenia tego narządu często wiążą się z jego powiększeniem oraz nadczynnością lub niedoczynnością. Badania specjalistyczne pozwalają na dokładne określenie rodzaju niedomogi.

Cel badania tarczycy

Celem badania tarczycy jest określenie jej stanu anatomicznego i czynnościowego. Podstawowe pytania, na które diagnostyka ma odpowiedzieć, dotyczą tego, czy:

  • wielkość tarczycy, twardość i gładkość powierzchni jest prawidłowa,
  • budowa tkanki jest jednorodna (obecność ewentualnych guzków),
  • tarczyca nie uciska na sąsiednie narządy i nie rozrasta się z obrębu szyi do przestrzeni zamostkowej,
  • miąższ gruczołu nie nacieka sąsiednich struktur, a okoliczne węzły chłonne nie są powiększone.

W trakcie badania poszukuje się symptomów nadczynności lub niedoczynności tarczycy. Pierwszy z tych stanów objawia się: pobudzeniem, podwyższoną temperaturą ciała, przyspieszonym rytmem serca (tachykardią), utratą masy ciała, wytrzeszczem oczu, wysychaniem, twardnieniem i nadmiernym złuszczaniem się skóry. Niedoczynność tarczycy charakteryzuje: senność, spowolnienie, problemy ze skupieniem uwagi, łatwe męczenie się, ciastowate obrzęki, nadwaga, wolna czynność serca i niskie ciśnienie krwi, miękkość i wilgotność skóry, deformacje paznokci, wypadanie włosów.

Polecamy: Nadczynność tarczycy – objawy u dzieci i dorosłych

Jak rozpoznać, że tarczyca choruje? Dowiesz się tego z naszego filmu:

Zobacz film: Jak rozpoznać, że tarczyca choruje? Źródło: Stylowy Magazyn.

Skierowanie na badanie tarczycy

Lekarz rodzinny lub internista zbiera dokładny wywiad i bada pacjenta, by podjąć decyzję, czy wymaga on dalszej diagnostyki. Jeśli nie może wykluczyć choroby tarczycy, wystawia skierowanie do poradni endokrynologicznej. Leczenie w niej jest objęte refundacją Narodowego Funduszu Zdrowia (NFZ), jednak do lekarzy tej specjalności kolejki i czas oczekiwania na wizytę są bardzo długie. Dlatego część osób decyduje się na prywatne leczenie. Ceny za takie porady są bardzo zróżnicowane, a całkowity koszt opieki endokrynologicznej powiększa fakt, że badania laboratoryjne (czyli, potocznie mówiąc, badanie tarczycy z krwi) i obrazowe należą do najdroższych.

Jak wygląda badanie tarczycy u endokrynologa?

Badanie tarczycy u endokrynologa obejmuje nie tylko analizę dostarczonej przez lekarza rodzinnego dokumentacji, ale również szereg badań dodatkowych. Zwykle na miejscu wykonywana jest ultrasonografia (USG) tarczycy, pozwalająca na dokładniejszą ocenę struktury narządu. Pacjentowi pobierana jest krew, by określić poziomy podstawowych hormonów tarczycy (FT3 i FT4) oraz produkowanej przez przysadkę tyreotropiny (TSH), która wpływa na czynność wydzielniczą. Chory może zostać skierowany na następujące badania dodatkowe:

  • tomografię komputerową (CT) lub rezonans magnetyczny (MR, NMR),
  • badanie angiograficzne (połączone z CT lub MR) albo USG z wykorzystaniem przystawki dopplerowskiej, umożliwiającej ocenę przepływu krwi,
  • scyntygrafię tarczycy (badanie izotopowe pozwalające na ocenę struktury narządu i aktywności hormonalnej jej poszczególnych części oraz ewentualnych guzków).

Jeśli lekarz uzna to za potrzebne, może zalecić wykonanie biopsji tarczycy pod kontrolą USG, w celu pobrania próbek tkanki narządu do badania cytologicznego. Zabieg taki wykonuje się ambulatoryjnie, w znieczuleniu miejscowym. Nie jest on bolesny ani nie pozostawia trwałych śladów.

Do badania tarczycy nie trzeba się specjalnie przygotowywać. Na czczo (albo po kilku godzinach od posiłku) wykonuje się je w niewielu przypadkach. Obejmują one m.in. sytuację, gdy niezbędne jest podanie substancji kontrastującej przed angiografią (ze względu na możliwość wstrząsu anafilaktycznego). Innym wskazaniem jest wykonywanie w znieczuleniu laryngotracheoskopii w sytuacji, gdy chce się określić stan krtani i tchawicy u osób ze znacznym powiększeniem tarczycy (wolem) lub nowotworem naciekającym okoliczne tkanki.

Badanie tarczycy u dzieci

Badanie tarczycy u dzieci jest niezwykle istotne szczególnie w przypadku, gdy stwierdza się spowolnienie rozwoju psychomotorycznego i intelektualnego, a wcześniejsza diagnostyka nie pozwala na określenie przyczyny. Powodem takich zaburzeń rozwojowych może być niedoczynność tarczycy.

Badanie tarczycy u kobiet w wieku rozrodczym

Jeśli u kobiety w wieku rozrodczym podejrzewa się chorobę tarczycy, niezbędne jest wykonanie dokładnych badań przed zajściem w ciążę. Zdekompensowana nadczynność i niedoczynność mogą wywołać poronienie lub nieprawidłowy rozwój płodu, a u ciężarnej mogą spowodować poważne powikłania, np. przełom tarczycowy. W przypadku kobiet, które znajdują się pod stałą opieką endokrynologiczną i są w stanie eutyreozy (poziomy tarczycy są prawidłowe), nie ma przeciwwskazań do zajścia w ciążę. 

Czy artykuł okazał się pomocny?
Tak Nie
9
0
Polecamy
Badanie prenatalne USG, badanie genetyczne – na czym polegają badania wykonywane w okresie płodowym, przed narodzinami dziecka?
Badanie prenatalne USG, badanie genetyczne – na czym polegają badania wykonywane w okresie płodowym, przed narodzinami dziecka? Dzień Dobry TVN
Guzki tarczycy – czy zawsze są niebezpieczne?
Jak wygląda zabieg ich usunięcia?
Guzki tarczycy – czy zawsze są niebezpieczne? Jak wygląda zabieg ich usunięcia? TVN zdrowie
Szokujące dane!
40 proc.
Polek nie widzi potrzeby chodzenia do ginekologa
Szokujące dane! 40 proc. Polek nie widzi potrzeby chodzenia do ginekologa Dzień Dobry TVN
Scyntygrafia tarczycy – przebieg i wyniki badania scyntygraficznego tarczycy
Scyntygrafia tarczycy – przebieg i wyniki badania scyntygraficznego tarczycy TVN zdrowie
Komentarze (0)
Nie przegap
Dietetyczka radzi: Dieta ketogeniczna - plan, efekty, przepisy i skutki uboczne
Dietetyczka radzi: Dieta ketogeniczna - plan, efekty, przepisy i skutki uboczne
Dieta niskowęglowodanowa, czyli skuteczna redukcja tkanki tłuszczowej. Na czym polega dieta niskowęglowodanowa – zasady i efekty jej stosowania. Przykładowy dzienny jadłospis
Dieta niskowęglowodanowa, czyli skuteczna redukcja tkanki tłuszczowej. Na czym polega dieta niskowęglowodanowa – zasady i efekty jej stosowania. Przykładowy dzienny jadłospis
Co oznacza i do czego prowadzi zanik kory mózgowej? Przyczyny i objawy schorzenia
Co oznacza i do czego prowadzi zanik kory mózgowej? Przyczyny i objawy schorzenia
Kiedy i co można jeść po gastroskopii? Zalecenia po badaniu
Kiedy i co można jeść po gastroskopii? Zalecenia po badaniu
Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
Dieta paleo - przykładowy jadłospis, przepisy, zasady i efekty
Dieta paleo - przykładowy jadłospis, przepisy, zasady i efekty