Polub nas na Facebooku
Czytasz: Badanie neurologiczne dorosłych i dzieci
menu
Polub nas na Facebooku

Badanie neurologiczne dorosłych i dzieci

Osoba podczas badania neurologicznego

Fot: Jan-Otto / gettyimages.com

Badanie neurologiczne składa się z kilku elementów. Są to wywiad lekarski, a także badanie przedmiotowe, do którego zalicza się m.in. badanie głowy i szyi, odruchów głębokich i powierzchownych, objawów oponowych, nerwów czaszkowych, obserwację zborności ruchu, chodu oraz podstawy.

W neurologii kontakt z pacjentem i odpowiednio przeprowadzone badanie stanowią klucz do właściwego rozpoznania i celowanej diagnostyki. Badania podmiotowe i przedmiotowe określa się łącznie mianem badania neurologicznego. Istnieją pewne różnice w badaniu neurologicznym dzieci i dorosłych.

Badanie neurologiczne u dorosłych – schemat

Na badanie neurologiczne składa się kilka elementów:

1. Ogólna ocena świadomości i podstawowych funkcji życiowych – wywiad i zachowanie się chorego. Już pierwszy kontakt z chorym, tzw. „pierwsze wrażenie”, może naprowadzić lekarza na rozpoznanie. Na tym etapie lekarz ocenia sposób, w jaki np. pacjent wchodzi do gabinetu, jak się zachowuje, czy jest samodzielny, czy wymaga pomocy innych osób. Z pewnością na początku lekarz od razu zwraca uwagę na stan odżywienia. Dla przykładu – ból, pochylenie tułowia do przodu, grymas bólu naprowadzają lekarza ku diagnostyce zespołu korzeniowego.

2. Rozmowa z pacjentem, wywiad neurologiczny. Pytania zadawane przez lekarza powinny być formułowane w jasny i zrozumiały sposób. Jeśli pacjent nie rozumie niektórych medycznych sformułowań, powinien się do tego przyznać. Dobrze zebrany wywiad lekarski może ukierunkować lekarza na wstępne rozpoznanie. Nieprawdziwe odpowiedzi pacjenta wynikające ze wstydu, niezrozumienia czy próby zatajenia jakichś informacji obniżają szansę szybkiej diagnozy i wydłużają diagnostykę. Już przed wizytą u neurologa pacjent powinien „poukładać sobie” w głowie chronologię pewnych dolegliwości, czas i okoliczności ich wystąpienia, czynniki wpływające na nasilanie się objawów bądź ich osłabienie. Pacjent nie powinien zatajać przed lekarzem również innych chorób przewlekłych, jak cukrzyca, nadciśnienie itp., nawet jeśli wydaje mu się, że nie mają nic wspólnego z aktualnymi dolegliwościami.

Zobacz film: Czym są nowotwory neuroendokrynne? Źródło: 36,6

3. Badanie przedmiotowe:

  • badanie ogólne, internistyczne – nie należy dziwić się, jeżeli neurolog zacznie badanie od ogólnej oceny skóry, węzłów chłonnych, pomiaru ciśnienia i tętna, bądź zbada jamę brzuszną czy tarczycę;
  • badanie głowy i szyi – lekarz ocenia symetrię, ustawienie głowy, mimikę twarzy, a nawet stan owłosienia głowy. Można spodziewać się również osłuchiwania okolic głowy i szyi w celu wykluczenia np. szmerów naczyniowych świadczących o zwężeniach;
  • badanie nerwów czaszkowych – polega na sprawdzeniu dwunastu nerwów czaszkowych, w tym m.in. wzrokowego (pole widzenia, ruch gałek ocznych), węchu, mimiki;
  • badanie ruchomości i siły w kończynach górnych i dolnych;
  • badanie odruchów powierzchownych i głębokich;
  • badanie zborności ruchów, np. próba palec–nos;
  • badanie chodu i postawy.

Objawy oponowe w badaniu neurologicznym

Sprawdzenie objawów oponowych jest podstawowym objawem badania neurologicznego. Zaliczają się do nich:

  • bolesność uciskowa gałek ocznych;
  • objaw Kerniga – polega na tym, że chory leży na plecach, a lekarz biernie podnosi jego wyprostowaną kończynę dolną lub próbuje prostować kończynę zgiętą maksymalnie w stawach kolanowym i biodrowym. Jeśli opony mózgowo-rdzeniowe są podrażnione, opór mięśni uniemożliwia te czynności;
  • objaw Brudzińskiego – polega na przygięciu głowy do klatki piersiowej, co wywołuje odruchowe zgięcie kończyn dolnych (objaw Brudzińskiego karkowy), podobny odruch wywołuje ucisk na policzku (objaw policzkowy) bądź spojeniu łonowym (objaw łonowy);
  • objaw karkowo-paluchowy Hermana – przygięcie bierne głowy do klatki piersiowej wywołuje grzbietowe zgięcie palucha stopy;
  • objaw Flatau – bierne zgięcie głowy powoduje rozszerzenie źrenic;
  • objaw Amosa – badany u dzieci, które nie potrafią przyjąć pozycji siedzącej bez podpierania się rękami przy podrażnieniu opon mózgowo-rdzeniowych.

Odruchy w badaniu neurologicznym

W badaniu neurologicznym badane są odruchy głębokie i powierzchowne. Odruchy głębokie to odruchy własne mięśni. Prawidłowo są umiarkowane i symetryczne. W stanach patologicznych są osłabione lub wzmożone. Badanie polega na lekkim uderzeniu młoteczkiem w ścięgno określonego mięśnia. Bada się tu:

  • odruch promieniowy;
  • odruch z mięśnia dwugłowego ramienia;
  • odruch z mięśnia trójgłowego ramienia;
  • odruch z kości łokciowej;
  • odruch kolanowy;
  • odruch skokowy.

Badanie neurologiczne dziecka

U dziecka podstawę badania neurologicznego stanowi ocena rozwoju psychoruchowego, która pozwala ustalić za pomocą różnych badań i testów, czy dziecko rozwija się adekwatnie do swojego wieku, czy nie ma żadnych odchyleń, opóźnień w rozwoju względem rówieśników. Wywiad w zależności od wieku dziecka wymaga większego lub mniejszego udziału rodziców bądź opiekunów. Badanie przedmiotowe małych dzieci różni się nieco od badania dorosłych. Pewne rzeczy są niebadalne, a niektóre bada się w inny sposób, dostosowany do wieku dziecka. Niektóre odruchy występują np. fizjologicznie u noworodków i niemowląt, lecz później zanikają, np. odruch ssania, Moro, chwytny itp. Ponadto u dzieci niektóre odruchy, uznawane za patologiczne u dorosłych, mogą stanowić fizjologię w pewnym wieku rozwojowym, jak np. dodatni objaw Babińskiego (fizjologiczny u dzieci do 2. roku życia, a patologiczny u dorosłych).

Zobacz film: Co wiesz o mózgu? Źródło: 36,6.


Czy artykuł okazał się pomocny?
Tak Nie
181
29
Polecamy
Zespół Ehlersa-Danlosa.
Jakie są objawy i metody leczenia?
Zespół Ehlersa-Danlosa. Jakie są objawy i metody leczenia? Dzień Dobry TVN
Bezdech senny - przyczyny, objawy, leczenie i wiele więcej
Bezdech senny - przyczyny, objawy, leczenie i wiele więcej Dzień Dobry TVN
Badanie fizykalne – kolejność badania, czym się różni u dziecka?
Badanie fizykalne – kolejność badania, czym się różni u dziecka? TVN zdrowie
Objawy oponowe – zespół syndromów u dzieci i dorosłych
Objawy oponowe – zespół syndromów u dzieci i dorosłych TVN zdrowie
Komentarze (1)
Amelia
Z wiekiem nasze połączenia nerwowe w mózgu stają się coraz słabsze. Życie w złym otoczeniu i narażanie się na czynniki które człowiekowi nie służą dodatkowo uszkadzają nasze ciała. Amnestocyna jest jednym z przykładów które często lekceważymy. Niestety nasi dziadkowie czy babcie często zapominają co mówią. Czasem aż przykro na to patrzeć i trzeba zażartować. Gorzej jak sprawa dotyczy się młodszych osób. PS nie sypiajcie z komórkami koło głowy dobrze radzę.
Czytaj całość
Nie przegap
Dietetyczka radzi: Dieta ketogeniczna - plan, efekty, przepisy i skutki uboczne
Dietetyczka radzi: Dieta ketogeniczna - plan, efekty, przepisy i skutki uboczne
Dieta niskowęglowodanowa, czyli skuteczna redukcja tkanki tłuszczowej. Na czym polega dieta niskowęglowodanowa – zasady i efekty jej stosowania. Przykładowy dzienny jadłospis
Dieta niskowęglowodanowa, czyli skuteczna redukcja tkanki tłuszczowej. Na czym polega dieta niskowęglowodanowa – zasady i efekty jej stosowania. Przykładowy dzienny jadłospis
Co oznacza i do czego prowadzi zanik kory mózgowej? Przyczyny i objawy schorzenia
Co oznacza i do czego prowadzi zanik kory mózgowej? Przyczyny i objawy schorzenia
Kiedy i co można jeść po gastroskopii? Zalecenia po badaniu
Kiedy i co można jeść po gastroskopii? Zalecenia po badaniu
Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
Dieta paleo - przykładowy jadłospis, przepisy, zasady i efekty
Dieta paleo - przykładowy jadłospis, przepisy, zasady i efekty