Objawy anemii u rocznego dziecka są niemal takie same, jak u starszego. Jest ono apatyczne i ospałe, nie ma też chęci na zabawę. Może być blade. U dzieci w wieku przedszkolnym symptomy są wyraźniejsze, ponieważ bardzo szybko się one męczą pomimo niewielkiej aktywności fizycznej. Niemoc jest przez nich manifestowana rozdrażnieniem.
Zobacz także:
Anemia – optymalna dieta na niedokrwistość
Zespół Fanconiego a anemia Fanconiego – czym się różnią?
Anemia u dzieci – co to za choroba?
Anemia, nazywana również niedokrwistością, jest jednym z najczęściej diagnozowanych zaburzeń u dzieci. Fachowo określa się ją stanem chorobowym, w którym źródło problemu stanowi zbyt mała liczba czerwonych krwinek lub zawartej w tych krwinkach hemoglobiny. Dochodzi wtedy do powolnego niedotlenienia organów wewnętrznych i wyniszczenia organizmu. Anemia dziecięca, wykryta dość wcześnie, nie stanowi zagrożenia dla życia i zdrowia. Podjęcie leczenia i zmiana nawyków żywieniowych powinny pomóc w powrocie dziecka do zdrowia.
Jakie są przyczyny powstawania anemii u dzieci?
Najczęstszą przyczyną anemii u dzieci jest niedobór żelaza, które odpowiada za budowę i prawidłowe działanie czerwonych krwinek. Pierwiastek ten jest jednym z podstawowych elementów składowych cząsteczki hemoglobiny, która jest magazynowana w organizmie człowieka. Następstwem niedoboru żelaza jest upośledzenie funkcji czerwonych krwinek, co uniemożliwia transport odpowiednich ilości tlenu z krwi do narządów. Niedotlenienie skutkuje powolnym pogarszaniem się stanu zdrowia.
Warto się zastanowić, co jest powodem niedoboru tego pierwiastka w organizmie. Do najczęściej spotykanych zalicza się jego brak w codziennej diecie, ale deficyt żelaza może powstawać także z innych powodów, np.
- urazów mechanicznych związanych ze znaczną utratą krwi;
- chorób nerek lub przewodu pokarmowego z krwawieniami do wewnątrz jam ciała, zaburzeń wchłaniania żelaza spowodowanych chorobami jelit.
Niedokrwistość bywa także fizjologiczna. Pojawia się u niemowląt pomiędzy 2. a 6. miesiącem życia i ustępuje samoistnie. Na wystąpienie tego stanu szczególnie narażone są wcześniaki, ponieważ ich organizmy nie zdołały zgromadzić zapasu żelaza przekazywanego od matki. Zachorować mogą także niemowlęta urodzone o czasie, jeśli w okresie ciąży matka zmagała się z anemią.
Jak się objawia anemia u rocznego dziecka, a jak u starszego?
Anemia u rocznego dziecka nie jest tak zauważalna, jak u malca w wieku przedszkolnym. Niemowlę z niedokrwistością jest apatyczne i ospałe. Nie ma ochoty na zabawę, może też być marudne. U starszych dzieci anemia objawia się inaczej. Zauważalna jest bladość powłok skórnych i wzmożona męczliwość, mimo niewielkiego wysiłku. Dziecko uskarża się na duszność w klatce piersiowej lub kołatania serca. Nieustanne zmęczenie skutkuje kłopotami z koncentracją i problemami w szkole.
Diagnostyka anemii u dzieci
Rozpoznanie anemii nastręcza trudności, ponieważ nie manifestuje się ona żadnymi swoistymi objawami. Męczliwość, a także bladość powłok skórnych równie dobrze mogą być symptomami innych chorób, dlatego bardzo często niedokrwistość odkrywa się przy okazji rutynowych badań diagnostycznych. Należą do nich: morfologia krwi obwodowej z rozmazem oraz oznaczenie poziomu żelaza i ferrytyny. Jeśli to konieczne, wykonuje się też test obciążenia żelazem. Polega on na dwukrotnym pobraniu krwi do badań: przed podaniem tego i po.
Anemia u dziecka – leczenie farmakologiczne
Leczenie farmakologiczne anemii dziecięcej polega na uzupełnieniu poziomu żelaza w organizmie. W mniejszej dawce jest ono dostępne bez recepty, ale taki suplement może być mało skuteczny. Ponadto jest on dostępny wyłącznie w postaci tabletek doustnych, które nie mają racji bytu, jeśli chodzi o leczenie małych dzieci. Inne postacie żelaza, np. w syropie lub tabletkach do żucia, są wydawane na podstawie recepty od lekarza. Jeśli rodzic nie wie, jak leczyć anemię u dziecka, powinien porozmawiać na ten temat z pediatrą.
Anemia u dzieci – dieta bogata w żelazo
U dziecka z anemią właściwa dieta jest niezbędna do poprawy jego stanu zdrowia. Rodzice koniecznie muszą zmienić nawyki żywieniowe, aby nie doszło do ponownych niedoborów. Jeśli kobieta karmi piersią, a niemowlę zmaga się z anemią, powinna jeść produkty bogate w żelazo. Najwięcej tego pierwiastka zawiera czerwone mięso i podroby, ale jest on także w produktach pełnoziarnistych. Bogate w żelazo są również jaja i sezam, a jego lepszą wchłanialność zapewnia witamina C. Pierwiastek jest obecny także w warzywach strączkowych i burakach.
Dzienne zapotrzebowanie na żelazo u niemowlęcia wynosi około 11 miligramów. Dawka zmniejsza się z wiekiem. Najwięcej cennego pierwiastka potrzebują nastolatki w okresie dojrzewania. Dla nich dziennym zapotrzebowaniem jest blisko 15 miligramów żelaza na dobę.
Kto najczęściej choruje na anemię?
Bibliografia:
A. Pleskaczyńska, A. Dobrzańska, Profilaktyka niedoboru żelaza u dzieci – standard postępowania, Standardy Medyczne – Pediatria 2011, Tom 8: 100–106.
